Sinds er tv bestaat, zijn er genoeg bizarre programma’s bedacht, uitgewerkt en ook nog uitgezonden. Dacht je dat dit iets van de laatste jaren was, dan heb je het mis. Misschien was het vroeger nog wel erger. Oordeel zelf!
1. De Grote Donorshow
2007. Drie kandidaten die een nier aanbieden aan de ‘ongeneeslijk zieke Lisa’, die uiteindelijk een kerngezonde Leonie bleek te zijn. De kandidaten hadden wel een nierziekte, maar zaten ook in het complot. Het was een stunt. Een manier om meer aandacht te krijgen voor orgaandonatie.
BNN wilde aantonen dat het vijf jaar na het overlijden van BNN-oprichter Bart de Graaff nog steeds moeilijk was om een donororgaan te krijgen. Ook hier kwam kritiek op. Want was het niet smakeloos om dit zo neer te zetten? Maar het werkte wel, want die avond hebben meer dan 12000 mensen het donorformulier ingevuld. Het programma ging zelfs viral. In meerdere landen werd er aandacht aan besteed en het heeft zelfs een Engelse Wikipedia pagina.
De Grote Donorshow kun je hier terugkijken. Hoe het nou eigenlijk is afgelopen met die drie kandidaten? Dat zie je hier:
In de categorie ‘mensen te kijk zetten’
Er zijn een heleboel programma waarop veel werd gereageerd met ‘ik vind het niet kunnen dat jullie deze mensen zo te kijk zetten’ of ‘deze mensen hebben geen idee wat dit voor gevolgen voor ze kan hebben’.
2. Seks voor de Buch
Seks sells. Daar kwam presentator Menno Buch al vroeg achter. In een wigwam, met een opblaaspop, op een scooter of in een bad met bruine bonen smurrie: Niets leek te gek voor het programma Seks voor de Buch op Veronica in 1997.
Mensen mochten hun sekswens insturen. De regels: Geen seks met dieren, kinderen en uitwerpselen. Dat bleek geen problemen op te leveren. Mensen hadden genoeg fantasieën. En dat leverde nogal eens kritiek op.
Men verweet het programmamakers dat ze gebruik maakten van de ‘naïviteit van gewone mensen’ en hen ‘sensatiebelust nationaal voor schut zetten’. Buch zei daarover dat hij vooral in de kijkcijfers geïnteresseerd was, maar dat de deelnemers op voorhand wel degelijk goed gewaarschuwd werden voor mogelijk schadelijke gevolgen.
3. Ik heb het nog nooit gedaan
Van seks naar geen seks. Je bent maagd en je wilt wat. En dan is er ineens een programma dat je wel wil helpen. Of te kijk zetten. Maar je moet wat, je ziet dit programma als je laatste redmiddel. En daar speelde deze programmamakers dan ook dankbaar op in.
Er worden wat dates opgezet voor de persoon in kwestie en nu maar hopen dat het dan daadwerkelijk gaat gebeuren, maar wel met een camera erop natuurlijk. En dan blijkt later ook nog eens dat het niet helemaal duidelijk was hoe oprecht deze dates waren. Als we de mensen die aangeven dat het allemaal niet echt is willen geloven, zijn er allerlei dingen in scène gezet.
4. Fans!
Met een poster en een beetje de tekst van een liedje kennen kom je er niet. Je moet echt diehard fan zijn als je uitgekozen wilt worden voor dit programma. Programmamaker Ewout Genemans (ook wel bekend als Bastiaan uit de kinderserie Zoop) kreeg ook kritiek op het programma. Want, waarom zet hij deze mensen zo te kijk? Het is toch prima dat ze dit leuk vinden? Anderen vonden het juist goed vermaak.
5. Hotter than my daughter
Gordon was born ready om dit programma uit Amerika op te vangen in Nederland.
In de categorie ‘Laten we een groep opsluiten in een huis en het filmen’
Het begon allemaal met Big Brother in 1999. De tv-serie is in Nederland bedacht door o.a. John de Mol. Inspiratie was George Orwell’s 1984. Big Brother was het begin van een reeks programma’s waarin steeds ongeveer hetzelfde concept gehandhaafd werd. Later werd het programma verkocht aan andere landen en is het concept in meer dan 58 verschillende landen geproduceerd en uitgezonden.
6. Big Brother
Een groep mensen verblijft 100 dagen in een huis dat uitgerust is met camera’s.
Andere voorbeelden van dit soort programma’s zijn 7 Plagen, De Bus, De Gouden Kooi, Utopia en Get Out Of My House.
In de categorie ‘laten we iemands leven volgen want dat is super interessant toch?! Oftewel reallifesoaps’
In programma’s als Big Brother draait het om onbekende Nederlandse die bewust uit de context van hun normale leven worden gehaald. Bij reallifesoaps draait het juist om het echt leven. En om bekende mensen. Of nou ja, ze doen net of het het echte leven is en de mensen willen graag bekend zijn.
7. De realitysoap van Peter Jan Rens
Ooit de held van een generatie kinderen dankzij zijn Grote Meneer Kaktus Show en Geef Nooit Op. Zijn reallifesoap bewijst dat van die held is weinig meer over is.
8. De Pfaffs
Laten we ook niet vergeten dat niet alleen de Belgen maar ook Nederlanders het voorrecht hadden om het leven van de Belgische ex-doelman Jean-Marie Pfaff en zijn familie te volgen. Zo kun je bijvoorbeeld precies zien hoe de kinderen niet willen slapen. Geweldig toch? In Nederland werd de serie uitgezonden op AVRO, RTL 4 en RTL 7.
Schijnbaar werken de reallifesoaps wel, want er zijn er inmiddels tientallen of zelfs honderden geproduceerd en tv-makers blijven er ook maar mee doorgaan. Een eervolle vermelding is er voor Barbie met eigen shows als Barbie’s leven en Barbie met baby.
In de categorie ‘problemen van random mensen zo maar op je beeldscherm’
9. Help mijn man is klusser
Als je een man hebt die belooft had braaf te klussen, maar dat niet doet, geef de hoop niet op! Na regen komt zonneschijn. Ofwel: na een lange tijd in een klushol te wonen is er John Williams! In zijn programma ‘Help mijn man is klusser’ zal hij je helpen je man weer bij zinnen te brengen. Na hem ergens te ‘overvallen’. Want de man heeft natuurlijk geen idee van zijn vrouws stiekeme plannen. Want dat staat natuurlijk wat spannender op beeld.
“Heb je enig idee hoe hij gaat reageren?”, vraagt Williams aan de vrouw. “Nee.” En boem spanning. Vervolgens wordt de man bijvoorbeeld op zijn werk overvallen, of hij even de klusjes thuis af wilt maken? Dat gaat natuurlijk gepaard met foto’s van de erbarmelijke omstandigheden. Want vrouw en kind(eren) trekken het niet meer. Het kan zo echt niet langer. En toen was er een programma.
10. Temptation Island
Dacht je dat een lange vakantie of samenwonen een relatieproef is? Think again. In dit programma worden stellen uit elkaar gehaald om bij gewillige singles in een huis te plaatsen. De ultieme test om te bekijken of ze echt niet vreemd zullen gaan. De vraag is wel of het allemaal wel echt is…
In de categorie ‘vakantie/oh oh oh’
11. Zon, seks en je ouders in shock
Hier heb ik geen en tegelijk te veel woorden voor. Even een korte uitleg: in dit programma krijgen ouders alles te zien wat hun kinderen doen op vakantie. De kinderen weten dit niet. Zij zijn in de veronderstelling dat het voor een ander programma is.
1. Hoe kun je zo zijn als ouder? Als je dit doet laat je wel zien dat je ongeveer geen vertrouwen in je kinderen hebt. En als je dit niet hebt, moet je het dan op deze manier laten blijken? Als ouder moet je dit gewoon niet willen zien. Het is naar mijn mening het recht van kinderen om dingen te doen die hun ouders niet hoeven te weten en al helemaal niet hoeven te zien. Als het daadwerkelijk nodig is om naar aanleiding van zo een vakantie je kind op te voeden, dan is er ergens eerder al iets goed mis gegaan.
2. Als dit programma wordt opgenomen voor tv, dan kunnen hun ouders dit uiteindelijk ook zien. Maar het lijkt er niet op dat de kinderen daar over nagedacht hebben.
3. Maar het ultiem sneue is toch wel dat de ouders samen moet doen met een koptelefoon. Kom op mensen. Een koptelefoon is niet zo duur en een verdeelstekker is ook nog best wel enorm betaalbaar!
En hoeveel weken zit er ook alweer gemiddeld in een maand?
Andere mooie voorbeelden in de deze categorie: Red mijn vakantie, Oh Oh Cherso, Oh Oh Tirol etcetera.
In de categorie ‘programma’s die zo omstreden waren dat ze van de buis werden gehaald’
Het gebeurt bijna nooit dat een programma voor zoveel ophef zorgt dat het vervroegd van de buis wordt gehaald, maar ze bestaan wel degelijk…
12. 24 uur: tussen leven en dood
Dit programma uit 2012 werd opgenomen door in Eyeworks voor RTL in VU medisch centrum gedurende zestien dagen in januari en februari. Op de spoedeisende hulp hingen 35 camera’s waarvan de helft vast gericht stond en de helft bestuurbaar was. Maar er werd vaak pas na de behandeling van patiënten toestemming gevraagd om het materiaal uit te zenden.
Hierdoor ontstond ophef: want, dit schendt het beroepsgeheim van doktoren. Uiteindelijk werd het programma geschrapt na de eerste aflevering.