Krijgen we nog vier jaar Donald Trump of wordt het nu toch Joe Biden? Na morgen – dinsdag 3 november – moet het duidelijk worden. Dan kiezen de Amerikanen namelijk hun nieuwe president. Natuurlijk kun je ook vanuit Nederland de Amerikaanse presidentsverkiezingen live volgen. Daar zijn zelfs verschillende opties voor. Wij zetten er drie voor je op een rij.
Voor we aan het live kijken beginnen, is het goed om te weten hoe de verkiezingen dan precies werken in de VS. Die zijn namelijk nogal anders dan die in Nederland. Om te beginnen: de meeste stemmen gelden hier dus niet. In plaats daarvan worden er per staat kiesmannen gekozen, die op hun beurt weer de president kiezen. In de gehele VS zijn er 538 kiesmannen. Hoeveel er per staat zijn, hangt af van hoeveel mensen er wonen. Dat kan dus flink verschillen per staat. Een presidentskandidaat heeft uiteindelijk 270 kiesmannen nodig om president te kunnen worden.
Het vreemde is echter dat vrijwel alle staten – behalve Maine en Nebraska – een winner-takes-all-systeem hebben. De presidentskandidaat die in een staat de meerderheid van de stemmen krijgt (51 procent of meer), krijgt daarmee álle kiesmannen van die staat. Het is dus niet zo dat de helft van de kiesmannen van een staat naar Biden kunnen gaan en de andere helft naar Trump. Het is of de ene kandidaat of de ander. Daardoor kan het voorkomen – zoals in 2016 – dat de presidentskandidaat met de meeste stemmen niet de nieuwe president wordt.
Van een aantal staten is van tevoren al duidelijk of de Republikeinen (Trump) of de Democraten (Biden) winnen. Maar er zijn ook een aantal staten waar niet direct duidelijk is of ze blauw (Democraten) of rood (Republikeinen) zijn: de swing states. Florida wordt daarvan als meest belangrijke gezien: sinds 1992 wint de kandidaat die in Florida wint ook de landelijke verkiezingen. Deze staat kan dus beslissend zijn. Verder zijn staten als North Carolina en Arizona belangrijk.
Amerikaanse presidentsverkiezingen live volgen
Dus hoe kun je de Amerikaanse presidentsverkiezingen live volgen? De gemakkelijkste manier is natuurlijk via de NOS, waar een nachtvullende uitzending wordt gemaakt. We hebben immers met tijdsverschil te maken, waardoor veel uitslagen voor ons ’s nachts pas verschijnen.
De uitzending van de NOS kun je volgen op NPO 1, de site en NPO Start. Het programma, dat om 23:30 start, wordt gepresenteerd door Rob Trip, Jeroen Wollaars en Malou Petter. De NOS schakelt constant met verslaggevers in de VS en ontvangt in Hilversum allerlei gasten. Het gaat bijvoorbeeld om aanhangers van beide kandidaten, de huidige en vorige ambassadeurs van de VS in Nederland en diverse Amerika-deskundigen. Genoeg om je tijdens de nacht bezig te houden dus!
Digitaal in TivoliVredenburg
Ook TivoliVredenburg besteed dit jaar aandacht aan de verkiezingen. Niet alleen kun je de Amerikaanse presidentsverkiezingen live volgen, maar je leert ook nog eens wat extra’s. Het programma bestaat namelijk uit drie blokken, waarin dieper wordt ingegaan op de verkiezingen.
In het eerste blok wordt onderzocht hoe deze verkiezingen verlopen zijn, welke thema’s er leven en hoe de situatie is in de swing states. In het tweede blok wordt ingegaan op de wortels van het Trumpisme en de invloed van complotdenkers. Het programma wordt vervolgens in het derde blok afgesloten met een blik op de toekomst. Want waar moet de volgende president zich eigenlijk mee bezig houden? En is er ondertussen al een exit-poll?
Helaas is het fysieke programma van TivoliVredenburg al uitverkocht. Maar niet getreurd: voor vijf euro kun je het programma nog via livestream volgen. Het programma duurt van 20:30 tot 00:30 uur. Je kunt daarna dus ook nog overschakelen naar de NOS, om de uitslagen verder te volgen.
Bestuurskunde met Tilburg University
Tilburg University organiseert dit jaar een interactief programma waarin de verkiezingen vanuit bestuurskundig oogpunt gevolgd worden. Wat kunnen we leren van het huidige Amerika? Wat kunnen we leren van de Amerikaanse democratie? Hoe werkt het systeem nu eigenlijk?
Vier experts gaan deze en andere vragen over de VS tijdens de verkiezingsavond beantwoorden. Het geheel – dat van 20:00 tot 21:45 uur duurt – kun je gratis via YouTube volgen.
Wanneer volgt de uitslag?
Natuurlijk is het heel tof om de Amerikaanse presidentsverkiezingen live mee te kijken, maar het is goed om te weten dat de uitslag waarschijnlijk op zich laat wachten. Op veel plekken hebben we namelijk te maken met een nek-aan-nek-race en een groot deel van de stemmen is woensdagochtend waarschijnlijk nog niet geteld. Veel mensen stemmen dit jaar namelijk via de post, omdat ze vanwege corona niet naar de stembureaus durven. Die poststemmen tellen kan echter nog dagen in beslag nemen. Daardoor zijn veel stemmen woensdagochtend nog niet geteld.
De kans bestaat dus dat we woensdagochtend nog steeds niet weten of we nu nog vier jaar Trump of vier jaar Biden krijgen. Dat weten we mogelijk pas na het weekend.