De Nederlandse Boyan Slat was zes jaar geleden in één klap wereldberoemd. Op 17-jarige leeftijd maakte de wereld via zijn TED Talk namelijk kennis met zijn idee om plastic uit oceanen te vissen. Door slim gebruik te maken van de zeestromen en een kilometerslange barrière zou een groot deel van de zogenaamde ‘plasticsoep’ uit het water kunnen worden gehaald.
Sinds deze eerste kennismaking heeft Slat keihard gewerkt om zijn idee ook daadwerkelijk uit te voeren. The Ocean Cleanup is uitgegroeid tot een bedrijf waar tientallen mensen werken en dat miljoenen aan financiering heeft opgehaald. Eind vorige week had Slat nieuws: zijn bedrijf heeft het concept dat hij zes jaar geleden bedacht verbeterd en gaat volgend jaar beginnen met de grote schoonmaakoperatie.
Het originele plan van Boyan Slat zou in tien jaar 42 procent van de zogenaamde Great Pacific Garbage Patch – een gigantisch drijvende afvalberg tussen Hawaii en Californië – opruimen. Kosten: zo’n 300 miljoen euro, schatte hij. Door een “technologische doorbraak” zal de opruimactie echter sneller, beter en goedkoper worden. In vijf jaar tijd denkt Slat meer dan de helft van de Great Pacific Garbage Patch te hebben opgeruimd en de kosten voor de hele operatie zullen veel lager liggen dan de geschatte 300 miljoen euro.
Zo werkt het
Het originele systeem van The Ocean Cleanup werkt als volgt: het bedrijf plaatst een kilometerslange barrière in zee, die eigenlijk hetzelfde werkt als een kustlijn. Door de zeestromingen verzameld het plastic uit de oceaan zich in deze barrière en kan het simpelweg met een boot worden opgeschept en weggebracht. Het klinkt bijna te simpel om waar te zijn, maar volgens de berekeningen zou het moeten werken.
Boyan Slat heeft zijn originele ontwerp echter de afgelopen jaren verbeterd. In plaats een barrière van tientallen kilometers, die vastzit aan de oceaanbodem, komt The Ocean Cleanup met een aantal korte barrières van een kilometer. Deze zitten niet vast de zeebodem, maar bevatten een soort gigantisch ankers (zware metalen platen van 12 meter hoog en 4 breed) die tientallen meters onder het wateroppervlak hangen. De barrières kunnen hierdoor in bewegen in de stroming, maar een stuk minder snel dan het plastic beweegt. Op de website legt het bedrijf de werking in meer detail uit.
Het plastic wordt hierdoor nog steeds opgevangen door deze kleinere barrières, maar de kostprijs van het hele project komt een stuk lager te liggen. Er zijn minder kilometers barrière nodig en er hoeft niks aan de bodem vast te hoeven worden gemaakt. Een ander voordeel is dat The Ocean Cleanup klein kan beginnen met één barrière en vanuit daar kan opschalen.
Hergebruik
Later dit jaar wordt een prototype getest en als alles goed gaat, start volgend voorjaar het officiële schoonmaaktraject al. In eerste instantie dus met één zo’n plasticvanger, maar dat zouden er wel een stuk of vijftig kunnen worden om uiteindelijk de hele Great Pacific Garbage Patch op te ruimen.
Dat traject moet zo duurzaam mogelijk verlopen. Het systeem gebruikt eigenlijk geen energie en de energie die er nodig is, bijvoorbeeld voor verlichting op de barrières, wordt opgewerkt via zonne-energie. Daarnaast wil The Ocean Cleanup het plastic dat ze opvissen gaan recyclen en gaan verkopen aan bedrijven die er weer nieuwe producten mee kunnen gaan maken. Uiteindelijk moet de hele schoonmaakoperatie zich op die manier gaan terugverdienen.