Confronterende expositie over seksueel misbruik beantwoordt de vraag ‘Wat had je die dag aan?’

Als meisje groei je op met het idee dat je uit moet kijken met wat je draagt. Je moeder die waarschuwend haar vinger naar je wijst terwijl je je rokje aantrekt. Het stemmetje in je hoofd dat zegt dat je beter niet op je hakken over straat kan na acht uur ’s avonds. En waarom? Omdat je anders weer een schunnige opmerking naar je hoofd geslingerd krijgt. Of omdat mensen denken dat je met een rokje of hakken aan bepaald gedrag ‘uitlokt’. Een van de meest voorkomende vragen die slachtoffers van seksueel misbruik krijgen is dan ook: wat had je die dag aan?

Een echte rotvraag. De realiteit is namelijk anders dan wat mensen denken. Of je nu een kort rokje draagt of een veel te wijde joggingbroek – geen enkele kledingkeuze is een excuus voor misbruik. Een confronterende expositie in Molenbeek, België laat dit zien door kledingstukken van slachtoffers tentoon te stellen. Dit waren de kledingstukken die de slachtoffers droegen toen zij werden misbruikt of mishandeld.

Geen excuus

De expositie wordt georganiseerd door de dienst Preventie van Molenbeek en heeft als doel meer bewustwording te creëren over mishandeling. “Kleding mag geen excuus zijn om de agressie van een man goed te praten”, vertelt Delphine Goossens, curator van de expositie. Goossens geeft aan dat ze met de tentoonstelling twee stereotypen willen ontkrachten. Enerzijds het idee dat er zoiets bestaat als een provocerende outfit en anderzijds de gedachte dat het slachtoffer ook maar enige schuld treft. “Die gedachte heerst nog te veel in onze cultuur”, aldus Goossens.

Hoewel de expositie nu in Molenbeek te zien is, werd het hier niet bedacht. De expositie ‘wat had je die dag aan’ werd namelijk opgestart door de Universiteit van Kansas in de Verenigde Staten. Nadat het afgelopen zomer in een aantal Amerikaanse staten te zien was, wordt de tentoonstelling nu voor het eerst in Europa getoond, in het Gemeenschapscentrum Maritiem van Molenbeek.

18 outfits

“Ik had net getraind, dus een sportbroekje en T-shirt, neem ik aan. Ik weet zeker dat ik stonk, ik herinner me zelfs dat ik daaraan dacht… hoe ik moest stinken. Ik moest aan van alles denken, behalve aan hetgene dat gebeurde.” Zo leest een van de teksten van de tentoonstelling.

De installatie bestaat in totaal uit veertig verschillende outfits met bijbehorende achtergrondverhalen van de slachtoffers. De verhalen werden verzameld onder studenten van verschillende Amerikaanse universiteiten. Momenteel worden 18 van deze outfits getoond in de expositie. Bij elke outfit staat in drie zinnen omschreven wat het slachtoffer overkwam en een omschrijving van de kledingstukken.

De expositie is tot 20 januari a.s. te zien in Molenbeek. Het is nog niet bekend waar de kledingstukken hierna te zien zijn. Op de vraag of de tentoonstelling ook naar Nederland komt, antwoordt Goossens: “Ik hoop het wel. De hele wereld moet dit zien.”

Foto’s: ‘What were you wearing?’ / The Huffington Post