Harde cijfers zijn er niet, maar toch lijkt de podcast in Nederland langzaam aan terrein te winnen. Luisteraars en makers proberen zieltje voor zieltje te veroveren en anderen enthousiast te maken voor audioverhalen on demand.
Bijvoorbeeld met een driedaags festival, dat afgelopen weekend plaatsvond in Amsterdam. Oorzaken Festival, een ode aan audioverhalen en de podcast. Daar is ook plek voor nieuwe makers. Wat moet je doen als je zelf professioneel een podcast wilt maken? En wie kan dat beter vertellen dan iemand die al jaren in het vak zit? Benjamen Walker, host van de populaire podcast Theory of Everything, deelde zijn ervaringen en tips.
Wat is een podcast?
Een podcast is een audiobestand dat je kunt verspreiden, waarna het door anderen gedownload kan worden. Radio, maar dan gedemocratiseerd. Het enige dat je nodig hebt, is een microfoon, een koptelefoon en toegang tot het internet. Podcasts downloaden en beluisteren kan via apps op je smartphone.
Dat het verspreiden van een podcast zo makkelijk is, betekent ook dat Jan en alleman dat doet. Iedereen kan een microfoon kopen en een gesprek over wat dan ook opnemen en publiceren als podcast. De podcast van Benjamen Walker heeft daarentegen een hoge productiewaarde. Daar hecht hij veel waarde aan en hangt Walker zijn eigen definitie van een podcast ook aan op. Er is veel aandacht voor research, audiovormgeving, storytelling en fictie en non-fictie lopen door elkaar.
Zijn tips zijn dan ook vooral bedoeld voor mensen die op deze manier, uitgebreider en professioneler, aan de slag willen met de podcast. “Wil je je onderscheiden, vraag je dan niet af hoe je een podcast maakt, maar hoe je een verhaal vertelt met audio”, zegt Walker. “Leer hoe je geluid kunt gebruiken om een verhaal te vertellen. Je stem, muziek, interviews, sounddesign…” Verder zegt hij dat het belangrijk is om je te realiseren dat een podcast een serie is. Bedenk dus een plan voor een podcast met meerdere afleveringen die met enige regelmaat uitkomen.
Gewoon beginnen
Een plan, dat is allemaal leuk. Maar waar begin je? “Stap één van het maken van een podcast is dat je er écht een wilt maken”, zegt Walker. “Dus: geen excuses meer, gewoon gaan opnemen. Maak één aflevering. Maak er daarna nog één. Het maakt niet uit als je concept verandert. Wees ook niet bang om dingen niet te weten. Je leert gaandeweg wel hoe het allemaal werkt.”
Het mooie van deze tijd is dat iedereen zo aan de slag kan gaan. “Probeer in het begin zo min mogelijk geld uit te geven”, zegt Walker. “Een microfoon en koptelefoon hoeven niet veel te kosten. En er is veel gratis montagesoftware te vinden, zoals Audacity.” Er zijn inmiddels legio voorbeelden van podcasts die je kunnen inspireren en kunnen helpen bij het vormgeven van je eigen verhaal. En omdat een podcast geen live radio is, kun je het veroorloven om fouten te maken.
Blijf dicht bij jezelf
Maar waar moet je podcast dan over gaan? “Je wilt niet dat het saai is om naar te luisteren”, zegt Walker. “Dat is dus een goed criterium om voor jezelf te stellen.” Het helpt ook als je een onderwerp zelf interessant vindt. “Bij jezelf beginnen is een goed plan”, zegt Walker. “Schrijf bijvoorbeeld vijf dingen op die je interessant vindt. Wat verbindt die dingen met elkaar?” Misschien is dat wel het thema of onderwerp van je podcast, of van één aflevering. En is iemand anders al aan de slag gegaan met jouw idee? Nou en?! “Dan ga je het toch anders doen dan diegene, of beter”, zegt Walker.
Ook als je net begint met interviews is het volgens Walker makkelijker om dicht bij jezelf in de buurt te kijken. “Het is veiliger en beter als je terug kunt gaan”, zegt hij. “Stel dat je na een interview niet helemaal tevreden bent over een bepaalde opname, of nog een extra vraag wilt stellen. Je kunt dan makkelijker nog even opbellen en vragen of je nogmaals kunt afspreken.” Je hebt dan dus een vangnet, waardoor het makkelijker is om al doende de fijne kneepjes van het vak te leren.
Start klein
Dat er bij je podcast met enige regelmaat een nieuwe aflevering moet verschijnen, betekent niet dat je elke week een aflevering moet publiceren. “Eén keer per maand is zeker geen slecht begin. Maar zorg wel dat je een serie opbouwt. Op die manier kun je een relatie met je luisteraars opbouwen.”
Verf jezelf ook niet vast in een hoek. Je hoeft bijvoorbeeld niet hetzelfde format te gebruiken voor elke aflevering. En als je eerste paar afleveringen online staan, hoef je ook niet gelijk een heel reclamebudget uit te geven om je podcast te promoten. “Mond-tot-mondreclame is de beste manier om je podcast onder de aandacht te brengen”, zegt Walker.
Hulpmiddelen
Geen idee welke podcast je ter inspiratie moet beluisteren? Begin dan bij seizoen 1 van StartUp. Daarin volg je Alex Blumberg die probeert om zijn podcastbedrijf Gimlet Media van de grond te krijgen.
Bij het Free Music Archive kun je heel veel gratis rechtenvrije muziek vinden die je voor je podcast kunt gebruiken.
Je kunt uren spenderen op Transom.org. Daar vind je artikelen en podcasts over de basis van podcasting, uiteenzettingen van makers en handige tools. Maar onthoud: op een gegeven moment zul je je moeten gaan houden aan tip één van Benjamen Walker: gewoon beginnen. Geen excuses meer.