Ik sta er schandalig weinig bij stil dat ik mijn dagelijkse cappuccino mede te danken heb aan koeien die grazen in de Nederlandse wei. Binnenkort drink ik dit misschien wel met melk afkomstig van de eerste drijvende boerderij ooit, binnenkort te vinden in Rotterdam.
Deze Floating Farm is open voor publiek zodat latte-drinkers zoals ik en kinderen ontdekken waar de melk vandaan komt en welk proces hieraan vooraf gaat. Volgens The Guardian is echter de belangrijkste vraag: worden koeien zeeziek? ‘Geen vraag die boeren zich vaak stellen, behalve in de Nederlandse stad Rotterdam waar een team van ontwikkelaars een zuivelfabriek bouwt.’
Niet hier, stelt Minke van Wingerden van Beladon ons gerust. Ze werkt bij een partnerbedrijf dat zich richt op watermanagement en bouwprojecten, zoals een luxe hotel en dus deze drijvende boerderij in de Rotterdamse haven. “In Friesland, waar ik vandaan kom, brengen we soms koeien van de ene naar de andere plek op een klein schuitje, herinnert Van Wingerden zich. “De drijvende boerderij zal heel stabiel zijn. Net zoals op een cruiseschip, zal je niet zeeziek worden.”
Alfalfa
Floating Farm is ontstaan uit een samenwerking van 3 partijen: Courage (de innovatiestichting van LTO en NZO), UitJeEIgenStad (de stadslandbouwer van Rotterdam) en Beladon (ontwikkelaar van drijvend vastgoed).
De drijvende boerderij speelt in op de groeiende mondiale vraag naar kwaliteitszuivel en andere dagverse voedingsproducten terwijl de beperkt beschikbare ruimte op het land intact blijft.
De boerderij die naar verwachting in het najaar af is, voldoet aan drie peilers: diervriendelijkheid (ja, ook op water), economische verantwoordelijkheid en kleine afstand tussen consument en dier.
Om milieuvriendelijk te zijn is de boerderij geheel zelfvoorzienend. En met zelfvoorzienend bedoelen we ook echt zelfvoorzienend: water zal uit de urine van de koeien worden gehaald en worden gebruikt om rode klaver, alfalfa en gras te laten groeien voor het veevoer. De koeienmest zal worden gebruikt of worden verstuurd naar een nabijgelegen boerderij.
Orkaan Sandy
De meeste steden in delta’s zinken langzaamaan door de toename van bebouwing, legt Van Wingerden uit. “Mijn man Peter (algemeen directeur bij Beladon) bezocht ooit New York toen oorkaan Sandy raasde. Hij zag dat alle schappen in de supermarkt leeg waren; er was slechts eten voor twee dagen. Hij vond dat we dingen op een andere manier moesten doen en toen ontstond het idee: waarom bouwen we geen drijvende boerderij?”
Maar hoe ziet een drijvende boerderij met een massa koeien eruit? Is er zoiets als een wei of staan de koeien noodgedwongen op houten vlonder? Architect Klaas van der Molen, van het ontwerpteam, verschaft duidelijkheid. Hij zegt dat kunstmatige bomen zullen worden opgehangen met echte klimop om schaduw te creëren voor de koeien.
Zonnepanelen op het dak zullen sommige processen voorzien van energie en daar zijn ook hun afdakjes. Hij gelooft dat het zal zorgen voor een heerlijk koeienleven.
Twijfel
Met zo’n 40 koeien die per stuk 800 kg wegen, moet de boerderij wel meer stabiel en symmetrisch zijn, legt hij uit. “Ze zouden bijvoorbeeld met zijn allen aan één kant kunnen staan.” De koeienspecialist denkt dat de dieren de meeste tijd op de drijvende boerderij zullen doorbrengen en niet in de wei, omdat het een fijne omgeving is waar hun voedsel is en een verzachte vloer.
Het hele idee klinkt innovatief en amusant. En een tikkeltje bizar. Carel De Vries, van het zuivelbedrijf Courage, geeft toe: “Een derde van de mensen is heel enthousiast, een derde zet grote ogen op en de derde partij denkt dat we gewoon gek zijn. Zo gaat dat met innovaties.”