Ja, echt waar. De GIF is dertig jaar oud. Dat klinkt vreemd, omdat de plaatjes pas in de laatste jaren echt populair zijn geworden. Maar zo begonnen ze niet. Ooit was de GIF een stilstaande afbeelding, zonder klappende Orson Welles of popcorn etende Michael Jackson. Dit is het verhaal van de plaatjes die het internet nu in hun greep hebben.
Het verhaal begint in 1986, toen Steve Wilhite het zogenaamde Graphics Interchange Format bedacht. Wilhite werkte toen bij Compuserve en wilde volgens zijn toenmalige baas Sandy Trevor twee problemen oplossen. In die tijd hadden de verschillende computers namelijk ieder een eigen manier om afbeeldingen te tonen. Wilhite wilde echter een format die het op ieder systeem zou doen. Daarnaast wilde hij een techniek maken waarmee er snel een scherpe afbeelding zichtbaar werd op een trage verbinding.
Bakermat
In mei 1987 was de eerste versie van de specificaties voor de GIF klaar. Compuserve begon een maand later met het gebruik er van. Let wel: dat was twee jaar voor Sir Tim Berners-Lee zijn World Wide Web-project aankondigde en zes jaar voordat de eerste browser voor niet-technische mensen werd aangekondigd. Het internet zoals we het nu kennen was er dus nog helemaal niet, en dat terwijl het internet de GIF groot heeft gemaakt.
Under Construction
Je hebt hem vast wel eens gezien: het ‘under construction’-plaatje. Toen het internet opkwam verspreidde dit beeld zich over allerlei websites. En ja, dat was dus een GIF. Maar pas vanaf de zogenaamde ‘Dancing Baby’ begon de GIF te lijken op de beelden die we nu kennen. Overigens was dat ook de eerste echte viral video.
Dat succes duurde niet lang. Designers konden steeds meer, waardoor die ‘under construction’-plaatjes verdwenen. Animators en kunstenaars kozen voor Flash en HTML5 om hun (bewegende) beelden te tonen. Maar de GIF overleefde het dal in zijn populariteit. Op websites als Tumblr en Reddit bleven ze namelijk wel bestaan.
Het succes van nu is simpel te verklaren. Je kunt bewegende plaatjes toevoegen op plekken waar ze niet per se bedoeld zijn, bijvoorbeeld in je handtekening op een forum. En toen we dat doorkregen, werd de GIF een nieuwe manier om je uit te drukken. Denk aan de slow clap, een dansende Elmo of de popcorn-etende Michael Jackson.
Geen GIF maar JIF
Wanneer de GIF zoals we hem nu kennen precies verscheen, is niet helemaal duidelijk. In 2012 bleek het echter wel populair te zijn. Het Nieman Journalism Lab noemde de Olympische Spelen in de zomer van dat jaar de “coming-out party” voor de geanimeerde afbeeldingen. In datzelfde jaar werd GIF het woord van het jaar van de Oxford Dictionaries.
Een jaar later verschenen de beelden ook in musea en kreeg Wilhite een life-time achievement award bij de Webbys. Leuk feitje: daar maakte Wilhite ook bekend dat je geen “GIF” maar “JIF” zegt, wat voor veel ophef zorgde.
Ondertussen is de GIF een belangrijk onderdeel van het internet geworden. Natuurlijk zijn er inmiddels bestandsformaten die veel meer kunnen, maar volgens David Hayes, head of creative strategy bij Tumblr, zijn de beperkingen van de GIF zijn kracht. Het daagt je uit, en dat maakt het zo leuk.
Dus gefeliciteerd GIF. We hopen dat je nooit meer weggaat.
