Prinsjesdag 2012. Geïnspireerd op de kleindochter van Ché Guevara, laat Marianne Thieme (Partij voor de Dieren) een outfit ontwerpen die een reflectie is van haar strijdvaardigheid. De veelbesproken olijfgroene battledress – in de volksmond ‘het worteluniform’ – laat zien waar zij en de partij voor staan: anti-onderdrukking en vreedzame revolutie.
Hoewel Thieme overduidelijk het uniform draagt van een bekende mannelijke revolutionair, is het juist de macho-cultuur waar ze wil dat we vanaf stappen. Vrouwen én mannen. Het is tijd voor een nieuwe revolutie, zegt ze, 100 jaar na de invoering van het vrouwenkiesrecht en 40 dagen voor de landelijke verkiezingen. “Het werk van Aletta Jacobs is nog niet af.”
Wortel schieten
De nieuwe poster die werd gemaakt door illustrator Joost Veerkamp in opdracht van de Partij voor de Dieren is onlosmakelijk verbonden met de idealen van de partij. Te zien zijn de eerdergenoemde wortels, strijdvaardigheid en de omschrijving ‘plan B’.
We zijn als partij niet opeens van uitgangspunt veranderd, legt initiatiefnemer en fractielid Niko Koffeman uit. “Maar van de groepen wier belangen worden geschonden, dieren, homo’s of vrouwen, verdient die laatste groep een extra impuls met de aankomende verkiezingen.”
Het is het gebrek aan vrouwen als lijsttrekker waar het volgens de partij aan schort, is ook te lezen in een opinie-stuk door Thieme op de partijwebsite. Dat, en de ongeschreven regel ‘mee te gaan’ in het machismo en haantjesgedrag van het Binnenhof als vrouwelijke nieuwkomer.
Onvoltooide strijd
“Kijk: het gaat ons er niet om dat er alleen een vrouw op nummer 1 van de partij staat, het gaat erom dat er iemand met capaciteiten zit. Maar kijkend naar de balans mannen-vrouwen in Nederland en er vanuitgaande dat beiden groepen evenveel talenten hebben, zou het een logische afspiegeling zijn als meer dan 1 op de 17 lijsttrekkers vrouw is. Een schokkend gegeven.”
Hoewel de Marianne/Ché-poster niet de officiële verkiezingsposter is – “Wij zijn een brede emancipatiepartij. Vrouwen emancipatie is maar een klein deel” – is het affiche wél zeer symbolisch. “Het feit dat de revolutie voor vrouwenkiesrecht 100 jaar geleden gevormd werd door vrouwen maar niet als effect heeft dat er gebruik wordt gemaakt van het passief kiesrecht betekent niet alleen dat de revolutie niet alleen niet voltooid is, maar op z’n retour is.”
Vreedzaam protest
Marianne Thieme en haar partij doen daarom een oproep tot nieuwe, geweldloze revolutie. Anders dan de vrijheidsstrijder op wie de poster is geïnspireerd. Dat hoeft volgens de partij niet met ‘allerlei gedoe op straat gepaard te gaan’. De discussie over de rol van de vrouw en haar rechten moet wél opnieuw worden gestart. Net zoals voorafgaand aan 1917, toen het credo ‘Het enige recht van de vrouw is het aanrecht’ in zwang was. “En ja, in die discussie is het belangrijk om een beeldmerk te hebben dat laat zien dat het tijd is voor verandering.”
Wat we zelf kunnen doen met de verkiezingen in zicht? De Partij voor de Dieren zet het grootste aantal verkiesbare vrouwen op de kieslijst: zo’n 60 procent. Er is geen partij waar dat percentage zo hoog ligt. Wat vrouwen kunnen doen: kies voor een vrouw. Niet omdat ze vrouw is, maar omdat ze staat voor feminiene politiek. Niko Koffeman: “En dan is het aan mannelijke politici om daar ruimte voor te scheppen, zonder gebrul op de apenrots.” Hear, hear.