Jongeren geïnteresseerd krijgen in politiek blijkt elke verkiezingen weer een pain the ass. Maar neem een camera en stembordjes in de vorm van ‘hartjes’ en ‘boze smileys’ en je hebt een doeltreffende tactiek om nieuwbakken stemgerechtigden goed geïnformeerd naar de stembus te lokken.
In aanloop naar de Tweede Kamerverkiezingen op 15 maart, komt Editie NL met een programma op Facebook Live dat zes weken achter elkaar een politicus ontvangt in één klas.
Coffeeshops en minder festivals
Jongeren van het Haagsche ROC Mondriaan toerisme en recreatie die voor het eerst zullen stemmen, voelen hen 45 minuten lang aan de tand over brandende kwesties. In de tweede aflevering is te gast Sybrand van Haersma Buma in zijn functie als lijsttrekker van het CDA. Zijn lastige taak: de jongeren overtuigen van partijpunten zoals coffeeshops die moeten sluiten, minder festivals en Nederlandse normen en waarden.
Festivals brengen mensen samen, dat gaat niet om drugs en politie, zegt één van de leerlingen tegen de CDA-lijsttrekker over de uitspraak dat er minder festivals moeten komen. Dat vindt Sybrand ook. “Een festival is leuk, maar de politie die er voor wordt ingezet niet. Ze zijn al schaars en duur. Het zou mooi zijn als die festivals worden bewaakt door beveiligers. De politie zet je ergens anders voor in.”
Het standpunt ‘coffeeshops moeten dicht’ kan eveneens rekenen op weinig animo. Het overgrote deel van de klas vindt dat ze gewoon open moeten blijven. Immers: zodra je iets verbiedt, wordt het alleen spannender. De CDA-leider benadrukt juist dat er in Nederland al veel illegale drugshandel is. Daarbij vervaagd volgens hem de grens tussen soft- en harddrugs. “We zijn zo’n beetje het drugswahalla van Europa geworden. Zoals het hier gegaan is, werkt het niet.”
Pure noodzaak
Ook interessant
Stemwijzers zijn controversiëler dan ooit: Hoe ga je er mee om?
Hoewel de CDA-standpunten niet altijd in het voordeel van de groep jongeren lijken, te werken, heeft Haersma Buma een natuurlijk overgewicht en welbespraaktheid. Een grapje hier en een begrijpende blik daar en retorische vraag desgewenst: want ‘Trump: wat moet je er mee?’. Hoppa, aan het einde van de livestream gaan er een stuk meer ‘hartjes’ omhoog bij aanvang van de bijzondere gastles.
Het programma van RTL maakt nogmaals duidelijk hoe groot de macht van welbespraaktheid is. Een wereld van verschil met twee weken geleden, toen Lodewijk Asscher (PvdA) de jongeren bezocht. Volgens sommige leerlingen had hij goede standpunten maar kostte zijn presentatiewijze hem credits. “Ik geloofde hem niet”, schrijft Xavier (18), die nog niet weet op wie hij gaat stemmen. “Dat vind ik belangrijk. De lijsttrekker die het meest geloofwaardig overkomt, krijgt mijn stem.”
Ook Roos (20) voelt niet dat de partij de keuze van haar stem wordt. “Ik wilde overtuigd worden, maar dat is niet gebeurd.” Weinig concreet, zegt een ander. En Shakila (22) laat weten: “Ik kreeg eerst steeds de PvdA en Asscher als partij die bij me past, maar nadat Asscher geweest is, verdiep ik me toch in anderen. Ik laat mijn keuze echt afhangen van de antwoorden van de lijsttrekkers.”
Veel vragen
Voor de jongeren hangt veel af van de komende verkiezingen. Onder meer hoe hun (vervolg) opleiding zal worden gefinancierd en of zij later of nu een (huur)huis kunnen betalen.Voordat de politici langskwamen was het duidelijk dat de jongeren zich hadden ingelezen. Het RTL-programma maakt dit extra interessant. Toch is het pure noodzaak die veel jongeren naar de stembus zal drijven.
Xavier zegt in een eerder interview met RTL: “Ik heb vanaf m’n tiende bij pleegouders gewoond, op mijn 18e moest ik op mezelf gaan wonen. Ik ga naar school, ik werk. Ik betaal alles zelf. In vakanties probeer ik fulltime te werken, zodat ik toch wat extra geld heb. Ik kom niet in aanmerking voor huurtoeslag, sta op de lijst voor sociale huurwoningen, maar ook daar kom ik niet tussen. Wat kunnen politici voor mij doen? Hoe kunnen ze mij en anderen in mijn situatie helpen? Daar ben ik benieuwd naar.”
Claudia (21) wil graag doorstuderen, zoals veel van haar klasgenoten. “Ik ben alleen bang om een schuld op te bouwen en dan geen baan te vinden. Wat gebeurt er dan?”