Na maanden van mailcontact klinkt er een vet Amerikaanse Southern accent door de telefoon. Aan de lijn hangt de New Yorkse journalist Brian Reed. Hij praat met de meest excentrieke man die je ooit zult ontmoeten: John B. McLemore, die, naar eigen zeggen, al als tiener zijn verdomde shit town had moeten verlaten.
De vloekende en tierende McLemore vindt in Reed een luisterend oor voor de frustratie over zijn woonplaats, een gehucht in Alabama. Hij vertelt hem over een vermeende moord die is gepleegd, maar hardop wordt stilgezwegen door de dorpelingen. De gefrustreerde McLemore wil dat hij er zijn onderzoeksvaardigheden eens op loslaat. De lokale politie is immers niet te vertrouwen en het zaakje stinkt aan alle kanten.
McLemore mag dan grofgebekt zijn, onder al die frustratie schuilt een zekere bezorgdheid om de wereld die naar de knoppen gaat en de onverschillige houding van de mensen om hem heen, die het allemaal niets lijkt te kunnen schelen.
McLemore woont per slot van rekening op “één van de meest armzalige plekken op aarde”. “Het opleidingsniveau is bedroevend en je vindt hier de meest sex offenders per vierkante kilometer”, buldert hij door de telefoon. Welkom in Shit Town.
Verfrissend excentriek
Het karakter van McLemore is zo verfrissend raar en zijn accent is zo immens, dat ik haast niet kan geloven dat hij echt bestaat. Ik ben verwonderd, over hem en alle andere delen van het verhaal waarmee Brian Reed in aanraking komt.
Brian pakt het verhaal op voor zijn werk als journalist, maar het is duidelijk dat zijn persoonlijke interesse hem ook motiveert. Hij reist af naar Shit Town, waar hij en de eigenaardige McLemore een band opbouwen. Hoewel Brian te maken krijgt met een man die een betoog vol overtuigde eigenzinnigheid kan afwisselen met ernstig depressieve momenten (waar hij goudeerlijk over is), lijken de twee elkaar te mogen.
Deze serie is mijn verslaving dit moment, en met mij vele anderen. Sinds alle zeven afleveringen van Shit Town exact een week geleden online verschenen, zijn miljoenen mensen in de ban van John B. McLemore en de eigenaardigheden van Shit Town.
De grote verassing: Shit Town is niet de nieuwste serie van Netflix, HBO of een andere grote Amerikaanse televisiezender. Het is niet eens een serie die je via je televisie kunt bekijken. ‘Shit Town’ is een radioserie, een podcast. En nee, dat is allesbehalve saai of nerdy.
De makers
S-Town, zoals de serie eigenlijk heet, is voortgekomen uit twee andere succesvolle podcasts: ‘Serial‘ en ‘This American Life’. Beide series beschikken over een enorme fanbase. Serial wordt zelfs gezien als de aanjager van de verhalende podcast: verhalen die zó uit de koker van Netflix of HBO lijken te komen, maar in plaats van beeld volledig vormgegeven zijn door stemmen, geluiden en muziek.
Een week geleden zou zo’n luisterverhaal me niet kunnen boeien, maar ‘S-Town’ heeft me overtuigd. Zodra ik mijn oortjes heb ingedaan concludeer ik dat dit de perfecte kennismaking met een podcast is. Want ja: eerder geschetst tafereel is geen HBO-serie, maar wel een verdomd spannend verhaal. Bijkomend voordeel: het is desgewenst te beluisteren op één lange vakantievlucht of lome zondag. En omdat alle zeven afleveringen online staan, heb je geen last van cliffhangers waar je telkens een week op zit te verbijten.
Omdat ik een hekel heb aan spoilers – en zelf nog maar halverwege de episodes zit – maak ik een algemenere analyse waarom deze podcast een goede aanvulling al dan niet vervanger is van je Netflix-serie. Een beetje zoals die vegaschijf die je bewust van dierenwelzijn zo nu en dan naar binnen werkt.
1. Het is waargebeurd
Een podcast als ‘S-Town’ is gebaseerd op feiten: John B. McLemore, Brian Reed en alle andere personages die je nog zult ontmoeten, zijn echte mensen. De gebeurtenissen hebben, hoe vreemd ook, echt plaatsgevonden. Wie denkt dat de werkelijkheid saai is, heeft het mis. ‘S-Town’ barst van de spanning.
Bovendien neemt Reed je door zijn visuele omschrijvingen mee naar Shit Town alsof je er zelf bij bent. Al snel krijg je de indruk dat de omschrijving van McLemore op zijn plaats is: S-Town is een inderdaad mistroostige plaats. Maar hoe uitgebreid Reed ook vertelt (“McLemore is roodharig, draagt verwassen jeans en sneakers, waarschijnlijk van de lokale kringloop”), er blijft een genoeg ruimte over om zelf in te vullen hoe de personages eruitzien.
De podcast lijkt daarmee minder op een Netflix-serie maar meer op een goed boek. Maar wel één waarna je voldaan achterblijft, in plaats van hersenstil.
2. De vertelvorm
S-Town is een verhalende podcast, waarin je als luisteraar aan de hand wordt genomen. Je bent door deze techniek geen afstandelijk toeschouwer, maar een getuige die zich in the middle of it all bevindt. Je wordt meegenomen naar het moment waarop de Reed voor het eerst kennismaakt met de hoofdpersoon, tot de telefoontjes die daar aan voorafgingen en ontmoetingen die nog zullen volgen.
Het verhalende aspect is traditioneel toebedeeld aan romans, maar wordt steeds vaker als journalistieke werkwijze gehanteerd. Het maakt het verhaal minder afstandelijk en doet sterk denken aan een boek. Julie Snyder, een van de producers van de serie, zegt hier bewust mee te hebben gespeeld. Ze dacht eerst inspiratie te putten uit tv, maar kwam al vrij snel uit op een vertelvorm die meer lijkt op dat van een goed boek. Niet voor niets is de zevendelige serie opgedeeld in ‘chapters’ (hoofdstukken) in plaats van ‘episodes’ (afleveringen).
3. De omlijsting
Elk van deze hoofdstukken begint met een gesproken intro, te vergelijken met de inleiding van een boek of openingsscene van een serie. Een warmmakertje, iets waardoor je als luisteraar de serie in wordt gezogen.
Dat is fijn, want los van audio heb je als podcast weinig om de boel mee ‘op te leuken’. De makers van S-Town hebben het begrepen: met een een website, foto’s op Instagram en Facebook-account creëren ze een beeld rondom de serie.
Bn je benieuwd geworden naar de mysterieuze gebeurtenissen van Shit Town? Check de preview hieronder en laat weten of de podcast – als het je eerste is – je kan laten switchen van Netflix naar audio. Op de website van S-Town kun je lezen hoe je je op de podcast kunt abonneren, om alle zeven afleveringen (gratis) naar je smartphone te downloaden.
