Slaaptekort blijkt op korte termijn schadelijker dan we denken

Met onze drukke levens is het niet zo gek dat we af en toe best moe zijn. En wanneer we moe zijn, reageren we al snel heftiger dan we normaal zouden doen. Ons rationele denken wordt bij extreme vermoeidheid namelijk tijdelijk uitgeschakeld, en hierdoor zijn we geneigd om eerder emotioneel te denken.

Wanneer mensen een nacht slaap overslaan, reageert hun amygdala tot wel 60 procent sterker op emotionele beelden. Wat er dus op neerkomt dat je minder rationeel denkt wanneer je (over)vermoeid bent. Vooral vrouwen blijken eerder geneigd om emotioneel te reageren bij vermoeidheid dan mannen. Door een gebrek aan slaap lijkt ons brein eerder met primitieve reactiepatronen te komen dan na een goede nacht slaap. Dit geldt met name na een periode van slaaptekort.

Negatieve invloed op genen

Maar nu blijkt dat een slaaptekort ook op korte termijn eigenlijk veel schadelijker is dan we denken. Uit een nieuw wetenschappelijk onderzoek van onderzoekers aan de Universiteit van Surrey blijkt namelijk dat een gebrek aan slaap een negatieve invloed heeft op de activiteit van menselijke genen. Wanneer mensen een week lang minder dan zes uur slaap per nacht krijgen, wordt de werking van verschillende genen verstoord die betrokken zijn bij onder andere het immuunsysteem, stress, de biologische klok en de stofwisseling.

Gezondheidsproblemen

In totaal wordt door een slaaptekort de activiteit van meer dan 700 genen negatief beïnvloed en zelfs verstoord. Om deze reden zouden op lange termijn ook gezondheidsproblemen kunnen ontstaan. Dat is de uitkomst van het onderzoek aan de Universiteit van Surrey.

“Wij vonden het verrassend dat een relatief klein verschil in slaapduur al kan leiden tot zulke grote veranderingen,” laat hoofdonderzoeker Derk-Jan Dijk aan the Guardian weten.

Meer dan moe

Aan het onderzoek deden 26 vrijwilligers mee. De proefpersonen hadden kregen gedurende de eerste week van het onderzoek een normale nachtrust van gemiddeld 8,5 uur slaap per nacht. De week erop kregen dezelfde proefpersonen gemiddeld 5,7 uur slaap per nacht.

Na de eerste week namen de wetenschappers bloedmonsters bij de proefpersonen af om de activiteit van de genen in kaart te kunnen brengen. Hetzelfde werd na de tweede week gedaan.

Uit de resultaten van het onderzoek blijkt dat 267 genen minder goed werken na een week van slaaptekort. Ook wordt de activiteit van 444 genen in totaal onderdrukt.

Het is nog niet bekend of de gemeten verschillen in activiteit een directe invloed hebben op het functioneren van het menselijk lichaam. Hiervoor zullen de onderzoekers hun studie verder moeten uitbreiden. Wat wél bekend is, is dat slaaptekort veel meer met je lijf doet dan je een vermoeid gevoel alleen geven.