Het is 15:00u ’s middags als je wat gerommel in je buik voelt. Voor je het weet vind je jezelf terug in de keuken met een zak chips. Die chips waren lekker, maar nu voel je je weer slecht. Was dat nou echt nodig? Je zou toch geen ongezonde tussendoortjes meer nemen? Een slechte gewoonte die er steeds weer in kruipt. Iedereen heeft ze.
Je kunt uren zoeken hoe je dit kunt oplossen door trucjes. Maar als je niet begrijpt hoe de psychologie erachter werkt, gaat dat niet lukken, schrijft Inc.
Gewoontes bestaan uit drie stadia
- Aanleiding
- Routine
- Beloning
Bij bovenstaand voorbeeld is honger de aanleiding. Dit zet aan tot een routine: op staan en naar de keuken lopen. De beloning? Iets lekkers te eten dat je een tijdelijke energie boost geeft. Deze routine is stiekem in je systeem gekropen, om zich daar in secondelijm te nestelen zonder dat eerst goed met jou te overleggen.
Dat verklaart waarom onze slechte gewoonten zo moeilijk te doorbreken zijn. Maar eigenlijk doen we dat ook nooit. Slechte behoeften worden meestal vervangen.
Doorbreek de slechte gewoontes
Ben je klaar om je slechte gewoonten achter je te laten? Hier komen vier stappen om ervan af te komen.
1. Identificeer de stadia
Als je weet wat de aanwijzing, routine en beloning voor jou slechte gewoonte is. Wat zijn de omstandigheden. Hoe laat is het, met wie ben je en hoe voel je je? Bijvoorbeeld: je bent moe van een lange werkdag (aanleiding). Als je thuis komt plof je meteen op de bank voor je er daadwerkelijk bij stil staat kijk je een hele serie op Netflix (beloning). Maar die vrije avond was eigenlijk bedoeld om een verslag af te maken.
2. Bekijk de alternatieven
Nu je precies weet hoe je tot je slechte gewoonte komt, moet je bedenken wat de opties zijn om wel tot de resultaten te komen die je eigenlijk wilde. Welke alternatieven activiteiten kunnen een vergelijkbare ‘beloning’ veroorzaken? Maak een lijst met opties. Misschien kun je in plaats van een serie kijken een boek lezen of muziek luisteren of een ander programma kijken wat niet heel lang duurt.
Als je een nieuwe activiteit vindt om te ontspannen (aanleiding), die je toch nog er toe aan kan zetten om je andere werk af te krijgen, zul je je uiteindelijk veel gelukkiger (beloning) voelen, dan bij de slechte gewoonte routine.
3. Experimenteren
Nu je opties hebt, is het tijd deze uit te proberen. Probeer bijvoorbeeld twee weken na je werk te mediteren. Als je merkt dat dit niet werkt voor jou, probeer je iets anders.
4. Wees voorbereid op een terugval
Je gedrag veranderen is moeilijk. Niemand is immuun voor een terugval, dus wees niet te hard voor jezelf als het gebeurt. Geef jezelf ruimte om de verandering door te voeren.