Waarom vakantiekriebels effect hebben op je gevoel van geluk

Het fenomeen ‘voorpret’ en vakantiekriebels is zo ongeveer uitgevonden door mijn vriendinnen. Hun plezier voorafgaand aan een feestje of vakantie is simpelweg enorm – net zoals hun verwachtingen.

Toch zorgt dit vaak voor een ontnuchterend gevoel wanneer ze zijn bekomen van toekomstbeelden waar hun maag van gaat kriebelen: was dit het nou?

Ook ik maak me hier schuldig aan: toch ga ik keer op keer de fout in. Verwachtingen zorgen voor niets meer dan teleurstelling, weet ik. Dus wat let mij te focussen op wat er echt is in plaats van wat er misschien zal komen?

Vakantie

Goed nieuws: fantaseren over een toekomstige gebeurtenis is niet zo slecht voor je als gedacht. Integendeel: uit onderzoek blijkt dat mensen die bijvoorbeeld een vakantie plannen zoveel plezier ervaren aan het mijmeren over de talloze mogelijkheden die wachten in plaats van de dagelijkse routine, dat hun gevoel van geluk een enorme piek vertoont.

Op het moment dat we ons voorbereiden voor een vakantie  zijn we verrukt van opwinding. We beelden ons in wat we allemaal zullen beleven en hebben een bepaalde gretigheid in ons – pas gestild op het moment van vertrek richting onze ongetwijfeld azuurblauwe en bloemrijke Airbnb.

Precies dat laatste, de vakantie zelf, heeft zelfs de minste impact op ons level van geluk. Belangrijker vinden we vragen als: welke vliegmaatschappij kiezen we, welke films zullen worden vertoond, kiezen we een exotisch eiland of een toffe stad? En last but not least: welke kleding neem ik mee?

Het gevoel dat vrijkomt bij het wachten en voorbereiden op een vakantie kan wel zo’n 8 weken aanhouden.

Tijdelijk

Helaas, na 8 weken is het enigszins gedaan met de pret. Uit verder onderzoek blijkt dat het het daadwerkelijk op vakantie gaan een daling veroorzaakt in je gelukslevels. En hoewel het ultieme doel van vakantie is om te ontspannen en erna relaxed doch energiek weer aan de slag te gaan, heeft het geen effect op je mentale geluksstatus. Bij terugkomst is onze blijdschap weer gekelderd tot het niveau voorafgaand aan de happening.

De enige mensen die voor een langere tijd voordelen ondervonden van hun vakantie, hadden ultieme relax-vakanties gehouden en nagenoeg alleen stressvrije activiteiten ondernomen. Hun geluksniveau bleef zo’n twee weken langer ‘intact’ dan bij hun meer stressvolle reisgenoten.

Waardering

Wat het onderzoek echt laat zien, is in hoeverre we ons wel niet aanpassen aan onze omgeving. Daarbij vertelt het dat verwachting de gelukkigste periodes van het hele proces. De aanloop naar een verjaardag, een optreden, date of vakantie kan dus spannender zijn dan de gebeurtenis zelf. Dit betekent echter niet dat je geen plezier hieraan zal beleven. Het zegt ook niet dat er geen ‘nut’ is van dergelijke ervaringen als ze ons toch niet gelukkig maken.

Uit het onderzoek blijkt wel dat we meer zouden mogen genieten van het gehele proces en – net zoals mijn vriendinnen – het opwindende gevoel voorafgaand aan een event net zo mogen waarderen als de ervaring zelf.