Je aandacht is volgens deze wetenschapper je grootste goed: zo bescherm je het

Start-ups en groot geld binnenharken was vorig jaar hét thema op The Next Web Conference. Dit jaar valt niet te ontkennen dat het programma met internationale geroemde sprekers en deskundigen de mens meer centraal stelt. Iets dat zwaarder weegt dan geld of succes: onze aandacht.

Verslaafd dat we zijn aan onze smartphone, apps en eindeloos swipen, richt de conferentie zich op een groeiend probleem.

.@WilliamsJames_ : Your attention is your most precious resource #TEDxAth

— TEDx Athens (@TEDxAthens) May 13, 2017

Time well spent

Iemand met een razend interessante keynote hierover tijdens TNW17 is James Williams, een Britse filosoof/internet-ethicus bij Oxford en ex-Googler. Tien jaar was hij werkzaam bij het bedrijf dat we allemaal dagelijks gebruiken. Ironisch of niet: juist Williams richtte een beweging op waarbij hij pleit voor minder (overmatig) gebruik van techdienten.

Onder de noemer Time Well Spent maakt hij mensen bewust van de technologie die ons leven gemakkelijk maakt, maar tegelijkertijd overmatig onze aandacht probeert te vangen. James’ boodschap: we kunnen onze focus terugclaimen én meer in contact staan met onze persoonlijke waarden. Die gek genoeg haaks staan op de doelen van de meeste techbedrijven.

Technologie staat in ons licht, vangt James Williams zijn keynote aan. “Het vervult ons leven, onze wensen en dromen maar het heeft ook behoorlijk vat op onze aandacht en concentratie”

Hoewel groot techliefhebber, concludeert James dat technologie op dat vlak niet veel goeds doet. Het is volgens hem meer dan een afleiding, verslaving, manipulatie of terloopse frustratie. Onze grote ‘afleiding’  is op dit moment zelfs één van de grootste politieke vraagstukken.

Maar wat kunnen we eraan doen? De professor geeft wat handige tips.

1. Betaal op zelfgekozen momenten met je aandacht

Het klinkt misschien als een open deur, maar niets in de wereld is gratis. Ook niet Facebook of Instagram. We betalen onze apps niet met lucht maar met onze aandacht. Vandaar de term ‘attention economy’. Bedrijven exploiteren dat en vormen het naar hun doelen, niet de onze. Volgens James is er een groot verschil in die twee. “Ga maar bij jezelf na wat je doelen zijn voor vandaag of dit jaar. Waarschijnlijk wil je meer tijd doorbrengen met familie of vrienden, of ben je vastberaden piano te leren.”

De professor wijst ons op de doelen van de aandachtseconomie: ons zoveel mogelijk te laten klikken, tappen of bekijken. De oplossing hiervoor is je eigen grenzen te stellen. Een enorm uitdaging, aldus James, maar noodzakelijk. Door te eisen dat technologie aan onze kant moet staan, en niet aan de kant van commerciële bedrijven, bewaken we onze aandachtsvrijheid meer.

2. Kijk naar het groter geheel

Het probleem, aldus James, zijn niet de makers van deze verslavende apps. Het is een heel systeem dat er voor zorgt dat onze aandacht, iets dat werkelijk van ons is, in gevaar wordt gebracht. Wat ons kan helpen naar een meer gezond tech-klimaat voor gebruikers is door aanpassingen te maken in veel facetten.

"The attention economy is not on our side", says @WilliamsJames_, illustrating that human goals are not those of technology firms. #TNW2017 pic.twitter.com/epV9PVlhhy

— Björn Maatz (@BjoernMaatz) May 18, 2017

Denk aan de taal en een meer genuanceerde manier van spreken over gebruikers, en codes of ethische afspraken die er voor zorgen dat optimalisatie niet betekent ‘meer clicks’ maar een oprecht verbeterde ervaring waar de gebruikers beter mee af is. James stelt dat we daarmee zelfs opnieuw moeten nadenken over een verdienmodel.

3. Vergelijk het met arbeid en organiseer je

We betalen voor producten met onze aandacht maar krijgen daar weinig waarde voor terug. Daarnaast, zeg James, zijn de omstandigheden voor ons ‘werk’ – of de verrichte arbeid die we leveren door onze aandacht ergens aan te ‘geven’ – ronduit slecht.

Wat we in het verleden hebben gedaan bij slechte werkomstandigheden, is ons organiseren. Maar dat is nog niet genoeg om een stem te hebben in in het designproces van technologie. Wat we nodig hebben is een soort werk- of branchevereniging. Iemand die jou vertegenwoordigt zodat je weet dat als je ergens tijd doorbrengt, het een waardevolle tijd is.

4. Laat je stem horen

James sluit af met een flinke klinker. “Laat je stem horen. Want aan het eind van de dag is onze aandacht misschien wel het meest waardevolle dat we hebben.” Volgens hem duurt het even voordat het systeem is veranderd. In de tussentijd tipt hij vooral te genieten van tech en designers van deze producten te steunen. “Zij dragen de fakkel.”