Macron won van Le Pen omdat goed nu eenmaal wint van kwaad

Lachen de Europeanen na gisteren nog ietsje harder om de gemiddelde Brit of Amerikaan? Misschien wel. Want dat Macron de Franse presidentsverkiezingen won is natuurlijk een enorme opsteker voor ons hele continent en een lange neus naar de twee landen die op dit moment wel met een mallotige situatie zitten opgescheept als gevolg van een emotionele verkiezingsuitslag.

De Fransen zijn echter niet voor één gat te vangen, zelfs al was de hele wereld daar vorige week nog even bang voor. Buzzfeed publiceerde zelfs een artikel waarin het de Fransen oproep niet dezelfde fout als de Amerikanen te maken. Dat wil heel wat zeggen: Fransen en Amerikanen liggen elkaar op zijn zachtst gezegd niet zo lekker. Het is de vraag hoeveel Fransen het stuk uiteindelijk gelezen hebben.

Achteraf bezien kun je je afvragen waarom we ons überhaupt zo druk hebben gemaakt: Emmanuel Macron won met een enorme voorsprong op zijn tegenstander Marine Le Pen. Geen vuiltje aan de lucht. Toch ging er aan zijn overwinning een geraffineerde campagne vooraf die berust op een eenvoudig principe: goed wint altijd van kwaad.

Geluk en lef

Toegegeven, Macron heeft ook een enorme portie geluk gehad. Iets meer dan een jaar geleden maakte hij nog deel uit van een van de meest impopulaire regeringen die Frankrijk ooit gehad heeft. Nadat de frontman van zijn eigen partij in diskrediet raakte, richtte de 39-jarige Macron zijn eigen politieke partij – En Marche! – op en verkoos het om niet langer links of rechts te zijn. Een masterzet, zo bleek later.

Want niet alleen zijn de Fransen alle politieke geneuzel van de afgelopen decennia beu, ze hadden vooral behoefte aan een positieve, nieuwe boodschap. En op dat inzicht wist Macron feilloos in te springen. Hij realiseerde zich op tijd dat de Fransen het establishment beu waren, zijn eigen socialistische partij waar hij tot dan toe toebehoorde misschien nog wel het allermeest. Wilde hij politiek een kans maken, dan moest hij wel breken met alle historie van Franse politiek. Een baldadige, maar uiteindelijk briljante move.

Barack Obama

Natuurlijk is ook Macron een kind van zijn generatie en is zijn strategie een direct gevolg van alle politieke verschuivingen van de laatste jaren. Nieuwe rolmodellen zoals Barack Obama en Justin Trudeau vormen niet alleen voor onze eigen Jesse Klaver een lichtend voorbeeld, ook Macron werd gevormd door de inspirerende campagne die Obama in 2008 tot president van Amerika maakte.

Hij besefte zich al snel dat hij net als Obama geen campagne vóór het volk, maar mét het volk moest gaan voeren. Zo organiseerde hij vorig jaar mei de zogenaamde ‘Grande Marche’, een initiatief waarbij vrijwilligers bij meer dan 100.000 Fransen langs de deuren gingen om hen een uitgebreide vragenlijst te laten invullen.

Op die manier kreeg hij niet alleen een beeld van wat voor de Franse kiezer echt belangrijk was, hij vormde – net als Obama – een zeer waardevolle kiezersdatabase die hem de rest van de campagne zou helpen bij het bepalen van zijn politieke koers. De enorme focusgroup diende als continue barometer voor de sfeer in het land: een tool die hem uiteindelijk aan de overwinning zou helpen. Want elke marketeer weet: inzicht in wat je klanten willen is de eerste stap naar groot succes.

Goed blijft populairder dan kwaad

Maar geluk en big data zijn maar gedeeltelijk verantwoordelijk voor Macron’s klinkende overwinning gisteravond. Onder aan de streep bewees zijn overwinning dat (de meeste) mensen nog steeds op zoek zijn naar hoop, positiviteit, dromen en idealen. De optimistische Macron zegevierde op de boze, negatieve Marine Le Pen, die vooral een boodschap van haat en woede verkondigde.

Ga maar na: welk beeld spreekt je als kijker meer aan? Emmanuel Macron die ten midden van kleurrijk uitgedoste kinderen, dansers en muzikanten vol energie spreekt over de kansen van de toekomst? Of de vele opstootjes en actievoerders die tijdens de – zwaar beveiligde – bijeenkomsten van Le Pen werden afgevoerd of in de boeien geslagen. Le Pen was de boze toverkol, Macron de prins op een unicorn. Zelfs zijn vrolijke naam werkte in zijn voordeel.

Hoop in Europa

Goed wint niet altijd van kwaad, hoor ik je denken. Kijk maar naar Amerika. Natuurlijk is het ironisch dat uitgerekend het land dat de strijd tussen good en evil eindeloos propageert in zijn Hollywood producties zelf niet goed lijkt te hebben opgelet. Toch won goed onder aan de streep ook in Amerika: Hillary Clinton pakte 3 miljoen stemmen meer dan haar rivaal Trump. De VS deed zichzelf de das om met een politiek kiessysteem dat voor ons Europeanen niet te begrijpen valt.

Dat Macron gisteren de presidentsverkiezingen won in Frankrijk is een opsteker voor iedereen die nog wil geloven dat een positieve boodschap beter beklijft dan een negatieve. Laat dat de les zijn voor iedereen die de komende jaren een verschil wil gaan maken. In de politiek, en daarbuiten.