Zo kun je écht anoniem op het internet zitten

Ben je het spoor bijster over je privacy-instellingen? Leiden je apps je teveel af en grijp je keer op keer naar hetzelfde wachtwoord? Fear no more en drop je vraag bij tech-expert Eveline Meijer. Succes gegarandeerd.

Hoewel het internet ontzettend handig is, is het nu niet echt privacyvriendelijk. Bedrijven als Facebook en Google volgen bijvoorbeeld je surfgedrag om je gepersonaliseerde advertenties te tonen. Die data kan soms nog wel eens in verkeerde handen vallen, zoals bij het dataschandaal rondom Facebook.

Lang niet iedereen is daar van gediend. Je privacy is – ook al heb je misschien niets te verbergen – ook wat waard. Wat gaat het een ander immers aan waar jij allemaal naar zoekt?

Bovendien deel je misschien wel een computer met je huisgenoten of gebruik je er een van werk. Waarschijnlijk wil je dan niet dat iedereen kan zien wat je allemaal op het internet uitspookt. In dat geval helpt het al om een incognito-venster te gebruiken en regelmatig je browsergeschiedenis te wissen (dat kan via de instellingen van je browser).

Maar misschien wil je wel nóg anoniemer zijn op het internet dan dat. In dat geval kun je één of meerdere van de onderstaande tips gebruiken. Hoeveel je er gebruikt, hangt af van hoe anoniem jij wilt zijn op het internet.

Alternatief voor Google

Hoe zit het ook alweer? Iedere keer dat jij iets op Google opzoekt, onthoudt Google dat. De informatie wordt vervolgens gebruikt voor persoonlijke advertenties. Zoek jij dus naar kattenspeeltjes omdat je net een nieuwe kat hebt gekocht, dan gaat Google je vervolgens reclames voor katten laten zien.

Dat lijkt onschuldig, maar het is eigenlijk best schrikbarend hoeveel een bedrijf van je weet. Google weet wie je bent, waar je woont, wat je interesses zijn, wie je vrienden zijn, of je single of getrouwd bent en of je huisdieren hebt. Het bedrijf weet zelfs welke porno je het liefste kijkt. En veel daarvan ontdekte het door jouw eigen zoekopdrachten.

Er is dan ook een eenvoudige optie om dit te voorkomen: zoek niet meer via Google. DuckDuckGo is een goed alternatief. Deze zoekmachine werkt net als Google: vul je vraag in en je krijgt diverse antwoorden in de vorm van websites. Maar deze zoekmachine volgt je verder niet en het onthoudt je zoekopdrachten niet.

Het grootste nadeel van Google vormt echter ook een van de grootste voordelen van de zoekmachine. Google onthoudt immers waar je naar zoekt en op welke resultaten je klikt. Daardoor kan het beter zoekresultaten geven die relevant zijn voor jou. DuckDuckGo kent je echter niet en toont iedereen exact dezelfde resultaten bij een zoekopdracht. Hierbij focust het zich op de beste resultaten.

Misschien duurt het dus iets langer voordat je precies hebt gevonden wat je zocht, maar de zoekmachine is wel veel privacy-vriendelijker. Wil jij dus anoniem het internet op, dan is dit een goed startpunt.

Incognito-vensters

Je gebruikt DuckDuckGo, dus Google weet niet meer waar je naar zoekt. Maar het bedrijf weet – net als Facebook – wel naar welke websites je gaat. Dit doet het aan de hand van zogenoemde cookies, die je overal op het internet kunnen volgen. Ook dat kun je tot op zekere hoogte voorkomen, door een incognito-venster te gebruiken.

Een incognito-venster voorkomt dat de browser onder meer informatie op bezochte pagina’s, je zoekopdrachten, wachtwoorden en cookies kan opslaan. Daarmee ben je dus direct al een stuk anoniemer.

Een incognito-venster kun je in Google Chrome openen met ctrl+shift+N. In Firefox, Microsoft Edge en Internet Explorer doe je dat met ctrl+shift+p.

Volg me niet en Ghostery

Wat je helpt om online je anonimiteit te behouden, is de optie in diverse browsers genaamd ‘volg me niet’. Daarmee krijgen websites die je bezoekt het verzoek om je niet te volgen. Niet alle websites doen hier aan mee, maar het is nooit slecht om de optie alsnog aan te zetten. De optie vind je onder geavanceerde instellingen in je browser, mits het in jouw browser wordt aangeboden.

Daarnaast wil je de plug-in Ghostery installeren. Dit is een programma dat in je browser erom draait zogenaamde trackers (een vorm van cookies) te blokkeren. Een tracker wordt ingebouwd in een website om je surfgedrag te volgen en op basis daarvan gepersonaliseerde advertenties aan te bieden.

Ghostery blokkeert al die trackers, waardoor ze je dus niet kunnen volgen. Je zult nog steeds wel advertenties zien, maar die zijn niet meer specifiek op jou gericht. Ook geeft hij aan hoeveel trackers hij geblokkeerd geeft, wat je inzicht geeft in hoeveel bedrijven je eigenlijk proberen te volgen op het internet. En dat blijken er behoorlijk veel te zijn! Ghostery is een persoonlijke favoriet van mij en staat dan ook altijd op de achtergrond aan in mijn browser.

VPN

In een eerdere Tech Thursday heb ik het al over VPN’s gehad. VPN’s (virtueel particulier netwerk) maken digitale tunnels waar jouw dataverkeer doorheen geleid wordt. Een ander kan daardoor niet zien wat jij allemaal op het internet doet.

Ook interessant

Hoe kan ik openbaar wifi veilig gebruiken?

Hoe kan ik openbaar wifi veilig gebruiken?

Een VPN beveiligt het verkeer tussen jouw computer en servers van anderen, maar maskeert ook je IP-adres en je locatie. Je IP-adres vertelt andere computers (en mensen en bedrijven) vanaf welk apparaat jij op het internet zit. Het is te vergelijken met een telefoonnummer. Daarmee ben je dus te herkennen. Een VPN laat een computer echter denken dat jij vanaf een ander apparaat en misschien zelfs wel in een ander land op het internet zit.

Er zijn talloze VPN-diensten die je kunt gebruiken. Twee die ik je kan aanraden zijn NordVPN en Freedome. Hoewel je daar een paar euro per maand voor moet betalen, is dat het zeker waard. Gratis VPN-diensten blijken veelal privé-informatie te verkopen, en die raad ik je dus niet aan.

Tor

Misschien heb je ooit wel eens van Tor gehoord. Deze browser staat met name bekend om de vele criminelen die hem gebruiken. Tor laat je namelijk volledig anoniem op het internet zitten, zonder dat iemand je kan volgen. En dat vinden criminelen natuurlijk ook leuk.

Tor is echter niet voor criminelen bedoeld, maar voor de gewone gebruiker die om zijn privacy geeft. Hoewel het vaak allemaal erg ingewikkeld klinkt als je er eens wat over leest, is dat helemaal niet zo. Tor is in de basis namelijk gewoon een browser, net als Google Chrome en Firefox. Pas als je verder in het zogenoemde ‘dark web’ (de plek waar onder meer criminele websites worden gehost) wilt komen, wordt het ingewikkelder.

Om Tor te gebruiken, hoef je dan ook alleen maar de gratis browser te installeren. Vervolgens kun je gewoon op het web surfen – al word je aangeraden om geen Google, maar DuckDuckGo te gebruiken – zonder dat anderen je kunnen volgen.

Hoewel er inmiddels hackers zijn die deze anonimiteit van Tor kunnen omzeilen, is dit nog altijd wel een van de beste manieren om anoniem te blijven op het internet. En hoe meer je van de eerdere tips gebruikt, hoe anoniemer je bent.

Je kunt de Tor-browser ook op je telefoon gebruiken, met speciale apps voor Android en iOS.

Blijf weg van sociale media

Als je echt anoniem wilt zijn op het internet, moet je geen account aanmaken op sociale media. Bedrijven als Facebook en Instagram verzamelen immers jouw gegevens om gepersonaliseerde advertenties aan te bieden. En dat is precies wat je wilt voorkomen.

Een Tor-browser voorkomt misschien dat websites je kunnen volgen, maar sociale media als Facebook omzeilen dat. Dit doen ze doordat jij inlogt op het medium, en daardoor je identiteit vrijgeeft. Derde partijen kunnen misschien niet zien wat jij op Facebook doet, maar Facebook zelf wel. Die onthoudt immers waar je naar zoekt en op welke pagina’s je klikt.

En ook chat-apps als WhatsApp houden bij wie jij wanneer een berichtje stuurt. Hoewel de inhoud van dat bericht alleen zichtbaar is voor jou en de ontvanger, weet de app dus wel wat je ongeveer doet en op welk moment. Wil je dat voorkomen, dan kun je beter een veilig en privacy-vriendelijk alternatief gebruiken als Signal. Die app is vergelijkbaar met WhatsApp, maar verzamelt helemaal geen gegevens van je en versleutelt al je berichten.

E-mail

Je e-mail is nu ook niet echt anoniem. Gebruik je Gmail? Dan weet je dat Google weer van alles volgt om je persoonlijke advertenties aan te bieden. En ook andere e-maildiensten zijn nu niet echt veilig te noemen.

Gelukkig zijn er wel alternatieven die je een stukje anoniemer maken, of in ieder geval meer rekening houden met je privacy. ProtonMail versleutelt bijvoorbeeld je inbox met een wachtwoord. Daardoor kan niemand je e-mails lezen, ook ProtonMail zelf niet.

Daarnaast hoef je geen persoonlijke informatie in te vullen om je e-mailaccount op te zetten. Ook wordt je IP-adres (waarmee te zien is vanaf welk apparaat je de dienst gebruikt) niet opgeslagen. Zo kun je anoniem en veilig e-mailen.

Hoe anoniem wil je zijn?

Hoewel geen van deze tips echt ingewikkeld is, is het dus nog wel redelijk wat werk om écht anoniem te zijn op het internet. De vraag is dan ook: hoe anoniem wil je zijn? De een geeft immers meer om zijn privacy dan de ander.

Het is met name belangrijk om je te realiseren dat je overal op het internet gevolgd wordt door diverse bedrijven. Zij verzamelen allerlei gegevens van je en kennen je vaak beter dan je beste vriend(in) en je ouders. Vind je dat niet prettig, dan kun je dus stappen ondernemen om dit te voorkomen. Hoe ver je wilt gaan, dat is aan jezelf.

Heb jij ook een tech-gerelateerde vraag? Stuur hem naar [email protected] of via Twitter naar @_eefj. Misschien wordt jouw vraag volgende week wel beantwoord.