Dag van de Arbeid: waarom zijn wij wel aan het werk?

Het is vandaag 1 mei en dat betekent: de Dag van de Arbeid. In de rest van Europa zijn de meeste winkels gesloten en de kantoren dicht. Het is tenslotte een officiële feestdag. Maar in Nederland zijn we ook vandaag gewoon aan het werk.

De Dag van de Arbeid is er om te vieren dat de vakbonden voor de rechten van de werknemers opkomen. Maar de strijd voor de rechten leeft niet zo erg meer in Nederland. Heeft dit het wel ooit echt gedaan? Volgens Ton Wilthagen, hoogleraar arbeidsmarkt aan de Tilburg University was Nederland altijd al een uitzondering wat betreft deze dag. Hij vertelt aan het AD: “Wij hebben hier in Nederland nooit erge rellen gehad, zoals in bijvoorbeeld Amerika of Frankrijk.”

Waar komt deze dag vandaan?

Deze dag komt uit Amerika, waarbij de werkgevers staakten om een achturige werkdag. De voorbereidingen van de Dag van de Arbeid hebben zo’n twee jaar geduurd. De datum 1 mei werd gekozen omdat dit voor de Amerikaanse arbeiders ‘moving day’ was. Op deze dag eindigden contracten en werden nieuwe aangemaakt. Maar verhuisden ook veel mensen naar een andere woonplaats.

De schreeuw om een achturige werkdag werd overgenomen in Europa. Op 1 mei 1890 gingen ook de Europese werknemers de straat op om te staken voor een achturige werkdag.

Nederland

Wilthagen vertelt dat Nederland de eerste jaren nog volop meedeed aan de wereldwijde demonstraties, maar dat dit al snel minder werd. “We zijn altijd al een land van polderen geweest. Onze overheid vond het nooit nodig om arbeiders te vriend te houden door ze deze nationale vrije dag te geven.” En nog altijd staken Nederlandse werknemers veel minder dan in het buitenland. “De strijd voor meer rechten leeft hier niet zo.”

Niet helemaal onopgemerkt

Toch gaat deze dag niet helemaal onopgemerkt voorbij. Zo ligt de beurs vandaag stil. Dat betekent ook dat er vandaag geen bankoverschrijvingen zijn, omdat dit op deze manier in heel Europa is geregeld. Daarnaast hebben de ambtenaren van Amsterdam wél een verplichte vrije dag.

In Den Haag organiseert Vakbond FNV (Federatie Nederlandse Vakbeweging) een demonstratie waarbij duizenden mensen verwacht worden. PvdA-leider Lodewijk Asscher sluit zich hierbij aan vandaag. “Ik vind het een mooie dag”, laat hij weten. “Er is tenslotte nog genoeg om voor te strijden. Zzp’ers die niet beschermd zijn, of mensen die geen vast contract krijgen.”

Volgens Asscher kunnen we hiervoor strijden door je te verenigen. Misschien dat die dag uit 1890 dan ook in 2018 nog ergens goed voor is.