Een onderzoek naar keuzestress biedt jou en je vrienden hulp

Tegen de tijd dat ik ’s ochtends achter mijn laptopje neerstrijk, heb ik al een rits aan besluiten genomen. Blijf ik snoozen nadat mijn wekker is afgegaan (meer een gegeven dan een keuze), welke kleding trek ik aan, bestaat mijn ontbijt uit yoghurt of brood en neem ik thuis koffie of toch maar op het station – of nee, beter op kantoor. En dan de keuze der keuzes: moet ik voortaan misschien geen spontane beslissingen meer maken maar elke dag hetzelfde doen om mijzelf deze keuzestress te besparen?

Status quo

Hoewel saai, is dat laatste voor het behouden van je besluitvaardigheid geen slecht plan: elke keuze die je op een dag maakt, brengt je dichter bij keuzevermoeidheid. Uit onderzoek blijkt dat we beschikken over een bepaalde hoeveelheid wilskracht en elk besluit snoept daar wat vanaf. Hierdoor is de volgende keuze mentaal gezien een stuk lastiger.

Hoe meer vermoeid we raken, des te eerder we geneigd zijn om de status quo hetzelfde te houden, zelfs als dit niet de beste keuze is. Denk aan ongezond eten, maar ook voorbeelden uit de praktijk van dokters die naarmate de dag vordert steeds meer onnodige medicatie voorschrijven.

Er is misschien een alternatief voor keuzechaos of een saai en voorspelbaar leven. Uit een recent onderzoek blijkt dat we minder snel last hebben van keuzevermoeidheid – en meer plezier bij het maken van beslissingen – als we keuzes voor een ander maken. Voor vrienden, bijvoorbeeld.

Experiment

Voor het onderzoek namen bijna 1000 vrijwilligers deel aan een serie hypothetische scenario’s, gepresenteerd als keuze voor zichzelf of voor een ander persoon. Mensen die keuzes voor zichzelf maakten, bleken te gaan voor de meer passieve opties zoals het behouden van hun geld bij op een bestaande rekening, in plaats van te kiezen voor een meer lucratieve optie.

Daarnaast voelen mensen zich krachtiger en voller van zelfvertrouwen in hun keuze en zorgt het voor een meer ‘positieve’  en ‘open’ houding. Dit is te vergelijken met het aanmoedigen van een vriend om op een blind-date te gaan. Mensen fantaseren op die manier op en positieve uitkomst, terwijl mensen die zelf op blind-date gaan een meer pessimistisch lot voor zich zien, zoals het hebben van een super saai afspraakje.