Tech Thursday: wat is Tor (het dark web) en hoe kan ik het gebruiken?

Nu aan het lezen

Wat is Tor (het dark web) en hoe kan ik het gebruiken?

Wat is Tor (het dark web) en hoe kan ik het gebruiken?

Ben je het spoor bijster over je privacy-instellingen? Leiden je apps je teveel af en grijp je keer op keer naar hetzelfde wachtwoord? Fear no more en drop je vraag bij tech-expert Eveline Meijer. Succes gegarandeerd.

Het dark web, darknets, The Onion Router – het zijn woorden die je vast wel eens gehoord of gelezen hebt. Alle woorden refereren echter naar hetzelfde: het Tor-netwerk. Hoewel we zeker het woord ‘dark web’ associeren aan pedofielen en criminelen, is het Tor-netwerk zelf echter niet zo slecht. Sterker nog: er zitten veel voordelen aan.

Wat is Tor?

Tor staat voor The Onion Router, en was in eerste instantie een wereldwijd netwerk aan servers ontwikkeld met de Amerikaanse marine, waarmee je anoniem op het internet kunt zitten.

Met anoniem bedoelen we ook echt anoniem: niemand ziet wat je allemaal uitvoert, waar je heen gaat en waar je op klikt. En dat doet het Tor-netwerk nog steeds, ook al is Tor zelf inmiddels een non-profitorganisatie die nog veel meer doet voor online privacy.

En dat is wat de criminelen aantrekt. Als je pedofiel bent en bezig bent met kinderporno, wil je natuurlijk niet dat anderen dat ontdekken. En via Tor is dat ook niet mogelijk, want je bent echt volledig anoniem. Maar het netwerk is niet bedoeld voor criminelen. Het is bedoeld voor mensen die hun privacy waarderen.

Hoe doet Tor dit?

Als je op het internet zit, maak je onderdeel uit van het digitale verkeer. Jouw computer heeft een unieke naam, wat eigenlijk gewoon een adres is. En iedere website heeft ook een eigen adres. Wil je naar een website toe, dan zul je daarheen moeten reizen. En zo zorg je dus voor digitaal verkeer.

Bij het gewone internet gaat dit redelijk simpel. Jij wilt naar een website, die ergens op een zogenaamde server draait. Het verkeer gaat rechtstreeks van jouw computer naar die server. Anderen kunnen daardoor herleiden waar het verkeer vandaan kwam, namelijk jouw computer.

Tor doet dit echter anders. Als je via dit netwerk naar een website gaat, wordt je verkeer niet rechtstreeks verstuurd, maar met heel veel omwegen. Ook wordt al het verkeer versleuteld. Daardoor kan een ander niet herleiden waar het verkeer precies vandaan kwam, omdat ze de gehele wereld over gestuurd worden en je adres niet kunnen lezen.

Tor

Wat heb ik er aan?

Nu kun je je afvragen wat jij nu eigenlijk aan dit netwerk hebt. De voordelen zijn eenvoudig: als je om je privacy geeft en niet wil dat bijvoorbeeld adverteerders, providers en websites weten wat jij allemaal uitvreet op het internet, kun je met Tor voorkomen dat dit gebeurd.

Dit is onder meer handig voor mensen die bijvoorbeeld in een dictatuur leven, waar vrijheid van meningsuiting niet bestaat. Misschien wil je wel onder het censuur in jouw land uitkomen, en naar bepaalde websites gaan zonder dat de overheid dit weet. Tor biedt dan een uitkomst.

Maar Tor kan ook websites hosten die alleen te zien zijn voor andere Tor-gebruikers. En dat is het deel wat we het ‘dark web’ noemen: het deel dat je met het gewone internet niet kunt zien. Een deel daarvan is onschuldig, een ander (groter) deel bestaat uit criminele websites.

Dus ik ben helemaal veilig?

Nou, nee, dat ben je niet. Het Tor-netwerk zorgt ervoor dat je volledig anoniem bent voor de meeste andere gebruikers. Maar instanties als de NSA kunnen echt wel zien of jij een Tor-gebruiker bent, waardoor je eerder een doelwit van ze wordt. Een overheid kan met genoeg moeite bovendien wel ontdekken wie jij bent.

Daarnaast ben je dus wel anoniem, maar dat betekent niet dat je beveiligd bent tegen malware en hacks. Het netwerk zelf is moeilijk te hacken, maar criminelen kunnen wel inbreken in de browser waarin je surft. En zodra dat lukt, krijgt een aanvaller toegang tot alle andere informatie. En als je iets downloadt via het netwerk wat malware bevat, krijg je die malware gewoon op je computer.

Ander nadeel is dat het internet wel wat trager wordt als je de browser gebruikt. Al dat verkeer dat vanaf jouw computer komt neemt immers meerdere omwegen, waardoor het allemaal wat langer duurt. Dus dat is iets om rekening mee te houden.

Tor anoniem

Tor gebruiken

Dit klinkt allemaal misschien ontzettend ingewikkeld, maar Tor gebruiken is eigenlijk helemaal niet zo moeilijk. Je hebt vooral een speciale browser nodig, die je gratis kunt downloaden en installeren.

Vervolgens werkt het hetzelfde als iedere andere browser: je gaat naar je favoriete websites en doet wat je normaal gesproken ook doet. Het grootste verschil is dat je nu anoniem bent. Pas als je het dark web opgaat, wordt het ingewikkelder. Want om die websites te vinden, moet je wel weten waar ze zijn. En dat is een stuk lastiger.

Wil je Tor op je telefoon gebruiken, dan is dat ook mogelijk. Er zijn speciale apps voor Android en iOS.

Heb jij ook een tech-gerelateerde vraag? Stuur hem naar [email protected] via Twitter naar @_eefj. Misschien wordt jouw vraag volgende week wel beantwoord.

Eveline is 29 jaar, woont in Utrecht en schrijft voor Vance over technologie. Daarnaast is ze een wandelende IMDB en groot fan van Harry Potter, Doctor Who en Star Wars.

Meld je aan voor de nieuwsbrief.