Tech Thursday: Dit kun je doen als je het slachtoffer bent van een hack

Nu aan het lezen

Wat moet ik doen als ik gehackt ben?

Wat moet ik doen als ik gehackt ben?

Ben je het spoor bijster over je privacy-instellingen? Leiden je apps je teveel af en grijp je keer op keer naar hetzelfde wachtwoord? Fear no more en drop je vraag bij tech-expert Eveline Meijer. Succes gegarandeerd.

Cybercriminaliteit komt tegenwoordig in allerlei soorten en maten voor. Je online accounts kunnen gehackt worden, je laptop kan een virus krijgen en je telefoon kan afgeluisterd worden. Gelukkig zijn er tal van stappen die je kunt nemen om jezelf te beschermen. Maar wat nu als je toch gehackt bent?

Hacken is een vrij breed begrip. Het komt er op neer dat iemand onrechtmatig toegang heeft verkregen tot je apparaten of je accounts. Er is dus niet één algemeen advies wat ik je kan geven als je gehackt bent. Veel hangt namelijk af van wat er precies aan de hand is.

Beveiligingsexperts Candid Wueest van Symentec en Loran Kloeze hebben echter wel een aantal tips voor je die je uit kunt voeren in het geval van een hack.

Hoe weet je of je gehackt bent?

Ik heb slecht nieuws voor je: een goede hack is vaak onopvallend. Je hebt dus meestal niet door dat er iets aan de hand is. “Daardoor kan het best zo zijn dat een aanvaller geruime tijd controle heeft over jouw laptop of smartphone terwijl het lijkt alsof er niks aan de hand is. Ook antivirussoftware is daar niet altijd scherp genoeg op”, aldus Kloeze.

Hacken-openbaar-wifi

Maar toch zijn er wel signalen dat er iets mis kan zijn. Dit is meestal het geval van een online dienst, bijvoorbeeld Twitter of Facebook. Zo kan het voorkomen dat je opeens niet meer bij bestanden kunt komen waar je gisteren nog wel bij kon.

“Of je bent opeens uitgelogd bij je online accounts en kunt niet meer inloggen”, stelt Kloeze. “Het kan ook gebeuren dat je opeens een reset van je wachtwoord moet aanvragen, je contacten vreemde mailtjes of appjes uit jouw naam ontvangen, onverklaarbaar veel dataverkeer hebt of je apparaat zonder reden veel vastloopt.”

Blijf kalm

Heb je het vermoeden dat je gehackt bent? Wueest heeft dan een eerste belangrijke tip voor je: blijf kalm. “Blijf kalm en raak niet in paniek. En verander ook niet te veel in de eerste 5 minuten. Vaak doe je dan namelijk meer kwaad dan goed, omdat je niet weet wat er aan de hand is.”

Vervolgens is het belangrijk om uit te zoeken wat er precies aan de hand is. “Zet daarom je virusscanner aan en schoon je apparaat op”, vertelt Wueest. Als een virusscanner iets vindt, stopt hij het in quarantaine en kan het je apparaat niet verder infecteren.

Ook belangrijk: haal je apparaat direct van het internet af. Virussen en andere malware verspreiden zich namelijk graag via het internet in je huis. Heb je daar dus last van, dan is de kans aanwezig dat ook andere apparaten geïnfecteerd zijn. Waar mogelijk wil je die dus ook opschonen.

Heb je het vermoeden dat je laptop of smartphone gehackt is? Dan raadt Kloeze je aan om er iemand bij te halen die er verstand van heeft. Diegene weet verder wat hij of zij kan doen om je apparaat weer hack-vrij te krijgen.

Online accounts

Natuurlijk kunnen ook je online accounts gehackt zijn. “Verander je wachtwoorden van je belangrijkste accounts in iets moeilijks. Gebruik dan ook een wachtwoordmanager en schakel tweestapsverificatie in”, aldus Kloeze.

Met tweestapsverificatie is er nog een extra code nodig voor er ingelogd kan worden. Die code genereer je in een app of krijg je via SMS toegezonden. Probeert iemand dan weer je account in te komen, dan moet diegene ook de code in handen hebben.

Phishing

“Verander je wachtwoord wel vanaf een ander apparaat”, vult Wueest aan. Het kan namelijk zo zijn dat je spionagesoftware op je apparaat hebt, die meeleest met wat jij invult. Pas je je wachtwoord dan aan, dan kan de hacker dat ook zien en heeft hij de nieuwe direct in handen.

Heb je het vermoeden dat je account van internetbankieren gehackt is? Stel dan direct je bank op de hoogte. Die zal je account dan monitoren. “Maar banken hebben dat vaak sneller door dan dat jij dat hebt. De kans is dus groter dat de bank jou belt, in plaats van jij hen”, stelt Wueest.

En dan?

Ben je weer herstelt van de hack? Dan zijn de vervolgstappen simpel volgens Kloeze. “Voorkom zo goed mogelijk dat het weer gebeurd.” Dit doe je door je te laten informeren over hoe je veilig gebruikmaakt van apparaten en online diensten. Bijvoorbeeld met de informatie uit de Tech Thursday-artikelen op Vance, of via laatjeniethackmaken.nl.

Iets wat je in ieder geval direct kunt doen: de virusscanner van Windows inschakelen als je op Windows werkt. “Voor de normale eindgebruiker is die goed genoeg”, stelt Kloeze.

Heb jij ook een tech-gerelateerde vraag? Stuur hem naar [email protected] via Twitter naar @_eefj. Misschien wordt jouw vraag volgende week wel beantwoord.

Eveline is 29 jaar, woont in Utrecht en schrijft voor Vance over technologie. Daarnaast is ze een wandelende IMDB en groot fan van Harry Potter, Doctor Who en Star Wars.

Meld je aan voor de nieuwsbrief.