Lieve Belastingdienst: Leuker kun je het niet maken, wel minder intimiderend?

Lieve Belastingdienst,

Met een collega haalde ik afgelopen week een kop koffie bij wijze van werkpauze. Een traditioneel tafereel voor ons, twee jonge zzp’ers, die er doorgaans een zeer flexibel bestaan op nahouden.

We wachtten op onze lattes toen mijn oog viel op haar open tasje met daarin sigaretten, wat verfrommelde papiertjes en een onmiskenbare brief van jou.

De eer om als freelance journalist een blauwe envelop te ontvangen is geen nieuwigheid, toch is het altijd even spannend. Over het algemeen komt enige afstand in deze professionele relatie ons namelijk allebei ten goede. Echte liefde is elkaar vrijlaten, zoiets, en jij bent de eerste om je daaraan te houden.

Maar op het moment dat er correspondentie is, kan het gaan knetteren. Dan verwijt de één de ander zaken die veelal terecht zijn, want door drukte ontglipt ons weleens tijd en aandacht secuur een administratie bij te houden.

Afijn, toen ik mijn collega vroeg hoe het met haar ging, kwam het hoge woord eruit. De brief, jouw correspondentie, had haar nachten wakker laten liggen.

Er was een slepende zaak aan de gang. Een waarin zij, een jonge zelfstandige ondernemer, een fout had gemaakt. Hierop had jij haar aangesproken.

Fouten waren in deze relatie niet mogelijk, bleek. Ondanks jullie prille tijd samen – wat was het, 13 maanden? – waren de verwachtingen al hooggespannen. Mijn collega kon rekenen op een hoge boete na één keer de periodieke btw-aangifte te zijn vergeten. Haar beloning: zo’n 5000 euro die ze mocht betalen en natuurlijk die mooie, blauwe envelop.

De grap: het bedrag was een onjuiste schatting maar bleef haar als een blauwe nare geest achtervolgen. Collega ondernam de nodige stappen: ze vroeg advies aan, diende bezwaar in en deed alles in haar macht om die stroom aan ‘nullen’ in brieven te stoppen.

Bevestigd door haar paniekerige ogen en trillende sigaret zei ik dat het goed kwam en dat een alternatieve carrière als kassajuffrouw nog wel erg voorbarig was. Ik wist dit omdat ik het zelf had meegemaakt. Ik kon nog vijf mensen aanwijzen die iets soortgelijks was overkomen.

Toen ik als journalist, die nota bene is vrijgesteld van btw, eenmalig was vergeten een ‘0’ in te vullen, ging ik door de mallemolen. Een vrachtwagen kwam op mij af met daarin dreigende brieven met uit de lucht gegrepen bedragen (‘een schatting’) , bezwaar- en ontheffingsformulieren en tevergeefse brieven van mijn kant die pas veel te laat – of niet – bij de juiste afdeling aankwamen.

De paniekteller sloeg inmiddels door. Aantal keren gebeld met de belastingtelefoon. 5 keer. Gepraat met mijn accountant: 3 keer. Paniekmomenten, slapeloze nachten en blikken op bankrekening in de hoop de boete (die dus niet klopt in het ergste geval wél te kunnen betalen): iets te vaak.

Zo werkt de Belastingdienst, stelde mijn boekhouder mij keer op keer gerust als er nog een brief binnenkwam terwijl ik alle mogelijke stappen had ondernomen mijn onvergeeflijke fout te herstellen. De logica: het trage en automatische verwerkingssysteem bij de Belastingdienst zou er voor zorgen dat er nog steeds brieven de deur uit werden gedaan op basis van inmiddels verouderde gegevens.

De échte logica: ik was volledig genezen van mijn ‘ik wil zzp’en’-vibe. Vanaf nu zou ik een baantje als schoonmaker vinden.

Mijn stress en paniek sloeg om in boosheid toen ik telefonisch na duizend uur in de wacht te hebben gestaan bij de Belastingtelefoon, gelijk kreeg.

Ik was boos op mezelf dat ik een fout had gemaakt, maar woedend op jou over het ambitie-remmende effect op doorgaans optimistische ondernemers. We verwachten helemaal niet dat het leuker wordt, die administratie en sporadische contacten met u, wél minder intimiderend.

Toch ben jij ook niet heiliger dan de paus. Ik lees veel over ‘interne chaos’ op de belastingburelen. Interne heibel die ontaardde in een chaos voor zzp’ers en hun opdrachtgevers omdat jij niet in staat was tijdig modelovereenkomsten aan te bieden als onderdeel van de nieuwe wet DBA.

Misschien kunnen we wat van elkaar leren om deze onevenwichtige relatie te herstellen. Te beginnen met uitspreken dat fouten maken menselijk is, zeker als beginner, maar grootspraak en intimidatie niet. Ik beloof plechtig tijdig mijn aangifte te doen zodra jij de interne chaos aanpakt. Ik communiceer, schrijf en praat en jij houdt de deadlines in de gaten. Bel me maar: dan kunnen we eens sparren hoe we elkaar kunnen aanvullen.

Ik hoop van je te horen.

Groet,
Nina Bogosavac