Waarom relaxen en niets doen niet de beste besteding is van je weekend

Vraag je jezelf weleens af hoe het komt dat je na een zonovergoten weekend, al chillend op een terras mét drankje en flinke kater na een intens feestje niet voldaan bent op de maandagochtend? Je niet bent opgeladen, klaar voor een nieuwe werkweek maar het liefst je gezicht wilt begraven in je bed tot het weer vrijdag is?

De manier waarop je je weekend besteedt is misschien niet de juiste. We denken bij relaxen namelijk aan een passieve manier van dingen consumeren. Denk aan het kijken naar kunst, luisteren naar muziek, zien van een serie of eh, drinken van alcohol.

Belonen met niets

We doen dit vanuit de logica onszelf te belonen. Immers: je werk- of studieweek zat al bomvol met ‘moetjes’. Je maakte misschien lange uren en stortte uitgeput op vrijdagavond op de bank – om er alleen voor de thuisbezorgde pizza vanaf te komen.

Wat je ook doet, je probeert met geen vinger aan je werk te komen. De laptop leer je dicht te houden en Slack staat op mute. Surprise, surprise: alleen het feit dat je niet hebt gewerkt, betekent niet dat je automatisch een goed weekend hebt gehad.

Dat schrijft Katrina Onstad naar aanleiding van haar boek The Weekend Effect. Ze haalt hierin positieve psychologen aan die adviseren dat het pad naar voldoening niet ligt in louter plezier, maar in een andere en hogere orde.

Dit is geen zweverig geprevel: met behulp van de wetenschap onderscheidt ze twee soorten vrije tijd: de vluchtige en de serieuze.

Snel versus voldoenend

De vluchtige momenten vrije tijd zijn vaak van korte duur, worden direct beleefd en geven directe voldoening. Binnen deze categorie vallen activiteiten als drinken, online shoppen en het vermaarde bingewatching.

In aanloop naar haar boek schrijft Katrina,dat ze sprak met veel mensen die hun weekend beschermden en ze op een juiste manier inzetten. Wat ze toen vond, verraste haar. Deze mensen ‘chillden’ niet gewoon. Zij wisten dat een goed weekend niet ging over het uitzetten van je hersenen. In plaats daarvan ging het erover die waardevolle tijd in te zetten voor even waardevolle doelen. Hoe moeilijker de zoektocht, des te groter de  vervulling.

Vier tips voor een beter weekend

Ga je nu ernstig bij jezelf ten rade wat je de afgelopen weekend hebt gedaan en hoe dan angstvallig overeenkomt met de ‘do nots’ van Katrina? Ze geeft een paar tips om een dieper level van voldoening te krijgen. Zeg maar vaarwel tegen je maandagochtendblues.

1. Sociale activiteit

Wereldwijd voelen steeds meer mensen zich eenzaam. Het optrommelen van vrienden, kennissen en familie – of het zoeken daar naar – kan zorgen dat deze gevoelens afnemen. Sterke sociale banden boosten daarnaast het immuunsysteem en mentale gezondheid. Passieve, solo-activiteiten zoals het bekijken van je Instagramfeed of het spelen van videospelletjes, zijn niet hét antwoord. Digitale netwerken zijn ook niet hetzelfde als mensennetwerken en ze zullen zeker niet dezelfde voordelen hebben.

2. Hobby

Het vinden van sociale contacten kan prima via een hobby. Daarnaast zorgt iets waar je je voor overgave mee bezighoudt, voor die typische ‘flow’ waarmee je loskomt van de tijd. Denk aan sporten of het vouwen van origami. Die welbekende ‘flow’ zorgt er voor dat de prefrontale cortex ongeremd is waardoor je creatiever wordt.

3. Onbaatzuchtigheid

Weekend is doorgaans bedoeld als me-time. Je hebt al de hele week gezwoegd, jezelf amper gezien en haast geen tijd gehad in te checken bij jezelf, zoals gelukstherapeuten dat mooi verwoorden. Vrijwilligers zeggen dat ze een sterk en helder gevoel van doel en betekenis hebben, dé sleutel tot zelfactualisatie. Daarnaast zorgt het helpen of verzorgen van anderen ervoor dat je ironisch gezien méér tijd hebt. De lengte van de tijd duurt gevoelsmatig langer, wanneer er meer in is bereikt, aldus een onderzoek die de weekend-auteur raadpleegde.

4. Speel!

We zijn als mensen erg goed om van een activiteit een ‘work out’ te maken. We houden met fitnesstrackers onze vorderingen bij en maken van een nutteloze besteding een gerichte activiteit. Onderzoekers tippen echter het absolute tegenovergestelde; doe eens iets nutteloos. Iets zonder begin of einde. Flirten mag hiertoe worden gerekend net zoals het hardop voorlezen aan iemand, dagdromen en andere doelloze maar fijne momenten.

Wat blijkt: hét ultieme weekend is best een beetje werken – maar daar pluk je op maandag de vruchten van.