‘Feminisme is geen vies woord voor deze generatie’

Sociaal wetenschapper Linda Duits praat makkelijk over moeilijke onderwerpen. Seks en gender-issues passeren wekelijks de revue in haar Folia-column ‘Op z’n Duits’. Ook in talloze artikelen en interviews geeft ze hierover haar visie. In 2012 zit ze aan tafel bij Pauw en Witteman waar ze de paniek rondom meisjes op bangalijsten nuanceert. Die lijsten zijn van alle tijden stelt ze destijds.

En nu is er een boek. Een tweede alweer waarin maatschappelijke opvattingen over man/vrouwverhoudingen centraal staan. In Dolle Mythes: Een Frisse Factcheck van Feminisme Toen en Nu ontdoet Duits het feminisme van mythes zoals het idee dat feministen ‘zuur’ zijn. Duits: “Dat is een typisch misverstand waar met name de media op teert. Voor lange tijd heeft dit ook de mening van vrouwen gevormd.”

Stomme/leuke feministen

Het feit dat er talloze mythes bestaan wil niet zeggen dat het feminisme – en dan in het specifiek De Tweede Golvers – perfect is, zegt Duits. “Tijdens het schrijven van mijn boek kwam ik erachter dat sommige dingen ook gewoon niet leuk waren. Ik wou een positiever verhaal schrijven dan dat het uiteindelijk is geworden. Wel heb ik een nuancering aangebracht. Feminisme is hartstikke leuk maar je hebt ook feministen die niet leuk zijn. Dat was toen zo en nu ook. Maar dat is geen reden om je uit het veld te laten slaan.”

Zelf had Duits altijd een soort kinderachtige weerzin tegen het woord feminisme. “Ik kom uit een generatie waarin het stom was dit te zeggen. Maar als ik terugkijk was ik als kind al feminist. Ik was groot fan van Madonna, wilde net zo stoer zijn als zij, alleen wilde ik mezelf zo niet noemen.”

Populariteit

Naarmate ze ouder wordt realiseert de sociaalwetenschapper dat ze zich wel degelijk thuisvoelt bij het feminisme, mede omdat er niet sprake is van één stroming – ook een mythe die ze in haar boek doorprikt.

“Ik leerde naarmate ik ouder werd hele leuke feministen kennen. Waarom zou ik niet bij die club willen horen? Zelf voel ik mij thuis bij het ‘queer feminisme’: zij zijn veel bezig veel met hokjesdenken. Maar je hebt ook feministen die intersectionaliteit aanhangen, dat gaat over de verschillen tussen vrouwen -witte of zwarte of lesbisch bijvoorbeeld. Er zijn ook soms nog vleugjes radicaal feministen te bemerken.”

De ontwikkeling dat feminisme uit het verdomhoekje wordt gehaald, is volgens Duits kenmerkend voor de huidige generatie. In haar boek vertelt ze dat vrouwen anno 2017 feminisme helemaal geen ‘vieze’ bijsmaak meer vinden hebben, in tegenstelling tot vroeger.

Duits:”Als ik met mijn studenten genderstudies hierover spreek, snappen ze niet eens waarom het ooit ‘vies’ was. Met een groep dertigjarigen heb je een heel ander gesprek. Er zijn nog steeds genoeg mensen die geloven in gelijke rechten maar zichzelf geen feminist willen noemen. Ze denken dat het mannenhaters zijn: dat is jammer.”

Popcultuur

Volgens Duits ‘borrelt’ er iets op het vlak van het feminisme. Dankzij internet vinden mensen gemakkelijk gelijkgestemden. Met name Tumblr is een website met veel feministische kanalen. Ook neemt de populariteit van feminisme toe door series die tof worden gevonden. Duits: “Denk aan Jessica Jones bijvoorbeeld of Girls en Orphan Black.”

Naast series is het internet ook de plek waar mensen, met name leden van de LGBTQ-scene, nadenken over gender. Vanuit daar wordt een haast automatische link gelegd naar het feminisme. “Vileine, maar ook Stellingsdames zijn media-outlets waarin we dit terugzien. Maar ook in protesten zoals Feministen in Verzet tegen Geert Wilders. Volgens Duits is er meer interesse in het onderwerpen. “Genderstudies is populair aan het worden. Niet alleen in Nederland maar ook in andere landen merk je er gebeurt iets.”

Samen demonstreren

Wat dat ‘iets’ precies is en waartoe dat zal leiden, moet nog blijken. Duits kijkt het met plezier aan. En een beetje verbazing. “Ik had geen idee dat het zoveel leefde totdat de women’s marches dit jaar kwamen. Ik dacht: demonstreren is niet meer van deze tijd. Maar dat is het dus wel.”

“Het is ook heel leuk om mee te lopen in een demonstratie, liedjes te  zingen, borden maken, leuzen schreeuwen en samenkomen. De kracht die mensen daaruit halen is inspirerend. Ik vind niet dat ik moet voorschrijven hoe dat moet gaan. De toekomst gebeurt nu en ik ben heel benieuwd wat daaruit komt.”