De positieve impact van de mens op de ozonlaag: het gat krimpt

Goed nieuws voor het milieu én de lange adem van de mensheid als het gaat om milieumaatregelen. Inspanningen die er al 30 jaar voor moeten zorgen dat het gat in de ozonlaag dicht, zijn niet tevergeefs. Het gat boven Antarctica is aan het helen, blijkt uit een nieuw onderzoek.

De bevindingen, gepubliceerd in Science, geven aan dat mondiale inspanningen effectief zijn, al zijn wetenschappers er nog niet helemaal over uit wat er nu precies zorgt voor het herstel van de aardatmosfeer.

Krimp

De uitkomsten zijn gebaseerd op data verzameld door ballonnen en satellieten om de afmeting van de laag boven Anarctica bij te houden tussen 2000 en 2015.

Sinds 2000 is de afmeting van het ozongat boven Antarctica met zo’n vier miljoen vierkante kilometer gekrompen. Dat is de grootte van ongeveer de helft van de Verenigde Staten.

Door het gebruik van computer simulatie die veranderingen in windrichtingen en temperatuur voorspelt, schatten de betreffende onderzoekers dat tenminste de helft van de reductie kan worden toegeschreven aan de afname van gassen zoals chlorine en bromine.

Haarlak

Dankzij het Protocol van Montreal uit 1989 dat het gebruik van CFK’s (chloorfluorkoolstofverbindingen) aan banden legt, is het ozonniveau weer aan een opmars bezig.

CFK’s werden sinds de jaren 1930 gebruikt als koelmiddel en drijfgas voor spuitbussen, maar vernietigen ook stratosferisch ozon. Daardoor kan UV-licht de ozonlaag doordringen en de kans op kanker bij mensen die eraan worden blootgesteld, verhogen.

Vulkanen

Ondanks de positieve trend bereikte het gat in de ozonlaag een recordomvang in oktober 2015. Wetenschappers gingen daarom op zoek naar andere oorzaken. De uitbarsting van de Chileense vulkaan Calbuco bleek de voornaamste verklaring voor de omvangrijke ozonuitputting.

Het team achter het onderzoek is ervan overtuigd dat het ozongat verder zal krimpen en uiteindelijk weer volledig kan verdwijnen tegen midden deze eeuw, op voorwaarde dat het CFK-gebruik teruggedrongen blijft en er geen gigantische vulkaanuitbarstingen meer zijn.