Zijn we te afhankelijk geworden van onze gps?

Een dronken student op weg naar een feestje, chauffeurs, hippe pizzabezorgers met hun milieubesparende fietsjes en zelfs meer hulpbehoevende situaties kunnen in goede banen worden geleid door een gps systeem of app.

Steeds vaker blijkt dat bijvoorbeeld vluchtelingen baat hebben bij het gebruik maken van een smartphone tijdens een (boot)tocht doordat het ze naar een veiligere plek leidt. Voor mij was het zelfs de enige reden om een smartphone aan te schaffen: tot een frisse voorjaarsdag in 2013 liep ik hopeloos vragend rond in onbekende steden en landen.

Desillusie

Maar aan je letterlijk door het leven laten leiden door apps (leve 9292!) kleven ook wat nadelen. Zo is het in handen hebben van een ‘echte’ kaart inmiddels een onwennige analoge bezigheid en leveren de keren dat je zelfs met behulp van je gps aan een verlaten randweggetje staat een ongemakkelijk gevoel van desillusie op.

Het is dan ook een misvatting dat gps in alle gevallen goed werkt. En dat komt niet door relationele conflicten die ontstaan of er wél of niet naar de zwoele stem uit je TomTom moet worden geluisterd.

Zelfbesturen

Satelliet-expert Roger McKinlay waarschuwt dat we misschien wel iets te veel vertrouwen op apparatuur, in plaats van ons interne kompas – of logisch denkvermogen. In een essay over de relatie tussen het gebruik maken van wegwijs handigheidjes en je natuurlijke vermogen om dit te doen, schrijft hij dat we onze navigatie skills langzaamaan kwijtraken.

”Dit wordt een groter probleem als we gaan naar een toekomst met zelfbesturende en navigerende voertuigen. Erger nog: onze afhankelijkheid van een gps zorgt er voor dat onze eigen capaciteiten op dit gebied verminderen. Als technologie uitvalt, worden we pas gedwongen tot zelforiëntatie.”

Volgens McKinlay zijn er op dit moment nog veel problemen met navigatiesystemen, bijvoorbeeld als je je in een winkelcentrum bevindt of op landweggetjes waar een wegversperring is.

”Je zal altijd een bepaalde mate van ‘eigen’ richtingsgevoel nodig hebben, wil het niet grandioos mis gaan. Hiervan getuigen ook verhalen in de media van een vrachtwagenchauffeur die in plaats van het Mediterraanse Gibraltar, ergens in de buurt van Skegness belandde – Groot-Brittannië.”

Volgens de expert bewijst de verdwijning van de Malaysia Airlines vlucht MH370 in 2014 hoe onpeilbaar onze wereld vaak nog is.

Zelfredzaamheid

Het vermogen om echt mobiel te zijn zal nooit verbeteren, tenzij we twee slechte gewoontes doorbreken, aldus de satelliet-expert. Ten eerste moeten we erkennen dat digitale navigatie tools niet gratis zijn: ze zijn gebaseerd op dure infrastructuur waar overheden voor betalen.

Ten tweede moeten we beter gebruik maken van onze interne capaciteiten. Machines weten misschien waar we ons bevinden, maar niet de beste manier om ergens te komen. Als we dit niet koesteren en slechts blindelings op apparaten vertrouwen, zal dit gegarandeerd achteruitgaan.