We werken al honderd jaar acht uur per dag, maar dat gaat mogelijk veranderen

De kans is groot dat jij vandaag van 9 tot 5 hebt gewerkt, en dat morgen weer doet. De norm van acht uur per dag werken op een dag is namelijk exact honderd jaar geleden ingevoerd door de Tweede Kamer. Tegenover de NOS stellen experts echter dat de kans bestaat dat dit in de toekomst veranderd.

De norm van een acht uur durende werkdag komt uit Groot-Brittannië. Aan het begin van de negentiende eeuw werkte iedereen – ja, ook kinderen – twaalf tot zestien uur op een dag, en dan ook nog eens zes dagen per week. Robert Owen, een katoenondernemer, stelde in 1817 voor om nog maar acht uur per dag te werken. Dan kun je namelijk ook acht uur ontspannen en acht uur slapen.

Maar die norm werd dus niet snel aangenomen. In 1856 voerde Australië de norm als eerste in, en op 1 mei 1886 (de Dag van de Arbeid) volgde Amerika. In Nederland gingen we dus exact honderd jaar geleden – op 11 juli 1919 – akkoord met de norm.

Verandering aanstaande?

We werken dus al enige tijd van 9 tot 5, al zijn we wel een stuk flexibeler dan vroeger. ZZP’ers bepalen hun eigen tijden en ook steeds meer werknemers doen dat. Daarnaast gold de acht uur per dag norm honderd jaar geleden voor zes dagen per week, terwijl we er nu nog maar vijf werken. En ook de 36-urige werkweek is geen uitzondering meer.

In de toekomst komt er mogelijk nog meer verandering, zo stellen diverse experts tegenover de NOS. Arbeidseconoom Schippers stelt bijvoorbeeld dat we minder werken als de welvaart toeneemt. “Dat is al gaande sinds de tweede helft van de negentiende eeuw. Eerst werden kinderen tot een bepaalde leeftijd vrijgesteld van arbeid, daarna ouderen en vervolgens zijn we gaan snijden in de uren. Die beweging gaat gewoon door.”

Minder werken komt echter ook met nadelen. In Zweden werd bijvoorbeeld geëxperimenteerd met een werkdag van zes uur. Mensen bleken productiever, minder gestresst en er was minder ziekteverzuim. Maar er vallen ook gaten, zeker in het onderwijs en de zorg, waar gewoon mensen aanwezig moeten zijn. En daardoor kost het dus ook flink wat extra geld, omdat je meer mensen aan moet nemen.