Ga je D66 stemmen? Even alle belangrijke highlights van deze partij op een rij

Op wie moeten we stemmen 15 maart a.s.? Dat is de vraag die steeds meer (jonge) Nederlanders zichzelf op dit moment stellen. Want ja, sommige lijsttrekkers lijken je echt ontzettend sympathiek, maar daar koop je niks voor als ze maatregelen willen gaan nemen waar jij helemaal niet op zit te wachten.

Vandaar dat we vanaf vandaag een nieuwe serie starten op Vance, waarin we steeds de meest opvallende standpunten van een politieke partij highlighten. Want world peace, dat willen ze (bijna) allemaal wel. Maar wat is er nou écht typisch voor deze partij? Wat maakt ze anders dan de rest? Wij struinden voor jou de stemwijzers en verkiezingsprogramma’s door om de meest opzienbarende stellingen uit te lichten. We trappen deze serie af met D66.

Typisch D66

D66 maakt zich onder leiding van lijsttrekker Alexander Pechtold ‘sterk voor arbeid, zorg en werk’. In een notendop is D66 een progressieve partij die niet gaat voor een uiterst links of rechts beleid maar op veel punten óf links, óf rechts is. Daarom wordt D66 ook wel een partij ‘in het politieke midden’ genoemd. Maar vergis je niet, dat betekent niet dat ze geen uitgesproken mening hebben over een heleboel zaken.

Een van de belangrijkste standpunten van D66 is het hervormen van de Nederlandse democratie en het toegankelijk maken van het bestuursstelsel. Hoe ze dat willen doen? Nou, bijvoorbeeld door meer referenda te organiseren waarin heel Nederland inspraak heeft, het afschaffen van de Eerste Kamer, directe verkiezingen van de minister-president en burgemeesters,het inperken van de rol het Nederlandse Koningshuis en de invoering van een gematigd districtenstelsel.

Minder overhead, en een directe vorm van democratie dus, hence de naam D66 (Democraten 66).

Wat willen ze allemaal gaan doen?

Ok, dat is in een notendop waar D66 vandaan komt. Maar wat is er anno 2017 nou echt het meest opvallend aan hun plannen voor ons land? Hieronder allereerst een lijstje van de dingen die D66 de komende vier jaar graag zou willen gaan realiseren:

1. Een Europees leger

In tegenstelling tot bijvoorbeeld de SP is D66 zeer pro-Europa. Zo sterk zelfs dat het pleit voor de totstandkoming van één Europees leger. Pechtold noemt de angst voor terrorisme de voornaamste reden voor een internationale frontlinie. Tegen WNL zegt hij hierover: “Een Europees leger zou een teken zijn naar de buitenwereld: de vrijheden hier staan op het spel op het moment dat ‘jullie denken daarmee te kunnen sollen’.”

Ook budget is een argument: Door krachten (en wapens) te bundelen, betaal je per land minder geld aan defensie. D66 is een vrij eenzame voorstander van het EU-leger: alleen GroenLinks, DENK, Artikel 1 en de Vrijzinnige Partij pleiten hier ook voor. De andere partijen zijn wel voorstander van betere onderlinge samenwerking van alle Europese legers, maar vinden dat Nederlandse soldaten nooit onder het bevel van een ander land zouden mogen staan in zoiets als een Europees Leger.

2. Kinderen naar de basisschool vanaf 2,5 jaar

Dacht jij dat peuters doorgaans hun dagen prima doorbrachten op een speelkleed? Think again, de eerste levensjaren zijn cruciaal voor een kind, aldus D66.

In het partijprogramma pleit de partij daarom voor een leerrecht voor alle kinderen. Het idee is dat ouders kunnen hun kind vanaf 2,5 jaar oud laten deelnemen aan voor- en vroegschoolse educatie of een 0-groep op de basisschool, met minimaal 1 begeleider die is opgeleid op HBO-niveau. D66 zegt zo te willen zorgen dat eventuele (taal-)achterstanden bij peuters vroeg worden gesignaleerd en aangepakt.

3. Een bindend referendum

Democratischer, transparanter en slagvaardiger, zo ziet D66 de politiek het liefst. En dus wil het de manier waarop we in Nederland beslissingen nemen moderniseren. Bijvoorbeeld middels een binden referendum, waarbij wij bijvoorbeeld mogen stemmen voor of tegen een wetsvoorstel of beleid.

Dit correctief bindend referendum omvat geen internationale verdragen. Het meest bekende (en recente) voorbeeld van een bindend referendum is natuurlijk de Brexit waarover afgelopen zomer in Engeland werd gestemd, al wil D66 dus dat dit soort verstrekkende zaken juist weer niet in een referendum te bepalen zijn.

D66 valt met dit standpunt tussen zowel linkse (GroenLinks) als meer conservatieve of rechts-georiënteerde partijen.

4. Wietteelt legaliseren

Omdat wietteelt illegaal is, domineren criminele organisaties nu de gehele wielhandel, zegt D66. Met het legaliseren van wiet wordt de productie gecontroleerd. Dit levert veel (belasting)geld op en de criminaliteit wordt teruggedrongen. Ook de kwaliteit van het product wordt dan – net als bij alcohol en tabak – verhoogd omdat het nu legaal geproduceerd kan worden.

5. Willem Alex & Maxima moeten belasting gaan betalen

Een sober koningshuis, zo ziet D66 het graag. Daarnaast dienen de koning en koningin niet anders te worden behandeld dan andere Nederlanders. Dat geldt op het gebied van vrijheid van meningsuiting (de zogeheten majesteitsschennis) als het geld dat hij afdraagt. “Het uitgangspunt is dan ook dat hij gewoon belasting en sociale premies betaalt.”

En dit willen ze absoluut niet

1. Niet terug naar de oude basisbeurs voor studenten

Hoewel D66 bij uitstek een onderwijspartij is, pleiten zij niet voor een herintroductie van de oude basisbeurs voor studenten. Bij de basisbeurs kreeg je van de overheid een maandelijkse bijdrage in je studiekosten. Nu dat is afgeschaft, krijgen studenten in plaats daarvan een lening en dat moet dus zo blijven vindt de partij van Pechtold.

De partij bevindt zich daarmee in het rijtje van de PVV, VVD maar ook GroenLinks en PvdA. De voornaamste reden: het geld dat vrijkomt met het studievoorschot (dus de lening) kan zo worden geïnvesteerd in de kwaliteit van het hoger onderwijs.

2. Veroordeelde criminelen hoeven niet volledige straf uit te zitten

Zo lang mogelijke detentie na een misdrijf is niet the way to go, meent D66. Juist om de herhaling van misdaden zo klein mogelijk te maken, moeten gevangenen in de laatste fase van hun straf – onder strenge voorwaarden en toezicht – terug kunnen keren in de samenleving. Een crimineel met een voorwaardelijke straf van 20 jaar kan mag dus bij goed gedrag eerder vrij worden gelaten vinden zij.

3. Weg met de hypotheekrenteaftrek

Het meest saaie onderwerp van elke verkiezingen is terug: De hypotheekrenteaftrek. Behalve als je een huis hebt gekocht, want dan wil je waarschijnlijk dat hij blijft omdat je nu elke maand geld terug krijgt van de belasting.

Toch zijn er partijen die vinden dat de huidige hypotheekrente regeling moet worden afgebouwd, zoals D66. Volgens de partij is hypotheekrenteaftrek een manier om het kopen van huizen te stimuleren, en dat zou niet moeten. Het kopen of huren van een huis zou even aantrekkelijk moeten zijn.

D66 wil de hypotheekrenteaftrek niet in één keer afschaffen maar geleidelijk afbouwen. Ook Groen Links wil van de huidige regeling af. Andere partijen zijn voor handhaving of hervorming van de situatie zoals hij nu is.

4. Geen nieuwe snelwegen

Er moeten geen nieuwe snelwegen meer worden aangelegd in Nederland. Met dit standpunt schaart D66 zich tussen veel van de traditioneel linkse partijen. Meer asfalt is voor onze aantrekkende economie (en toegenomen files) niet de oplossing vinden zij. Wat dan wel? Mensen die een auto bezitten moeten meer betalen voor gereden kilometers en dit geld kan worden geïnvesteerd in andere, duurzame vormen van vervoer zoals aangepaste wegen, water, spoor, lightrail, fiets en andere (nieuwe) vervoersvormen.

Disclaimer

Natuurlijk is dit overzicht niet compleet. D66 maakt zich voor nog veel meer zaken hard en wil bijvoorbeeld de komende jaren meer geld investeren in beter onderwijs, innovatie, duurzame energie, betere zorg en onderzoek naar kanker. Wil je meer weten over deze partij en al haar standpunten, check dan de D66 website.

Morgen gaan we verder met een andere partij die meedoet aan de Tweede Kamer verkiezingen in maart 2017. We beogen je met deze serie op geen enkele wijze een stemadvies te geven en zijn niet geaffilieerd met deze of andere politieke partijen. Mocht je een kritische noot willen plaatsen, laat het ons dan weten via Twitter.