Ghost in the Shell lijkt het ultieme bewijs dat filmkijkers ‘whitewashing’ niet pikken

‘Ghost in the Shell’ is een film “extravaganter dan de gemiddelde blockbuster”, kopten media na de release eind maart. Maar kritieken overstemmen al sinds de bekendmaking van de cast de eerste jubelkreten.

De Amerikaanse remake van de Japanse klassieker uit 1989 wordt verweten een ‘lege huls’ te zijn. Door te hebben gekozen voor een westerse (lees: witte) actrice als Scarlett Johansson, ondermijnen ze het feit dat de oorspronkelijke personages hartstikke Aziatisch zijn. Een flink gevalletje van whitewashing dus.

Japanse vrouw

De live-action-remake van de anime-klassieker uit 1989 kostte 110 miljoen dollar: het openingsweekend in de VS leverde een schamele 19 miljoen op waarmee niet alleen wordt verwacht dat de film en Paramount zo’n 60 miljoen zou kunnen verliezen, maar ook dat de film een serieuze smet is op het fonkelende carrièrepad van hoofdrolspeler Scarlett Johansson. Ooit een geloofwaardige live-action-held als Black Widow én in haar privéleven fel voorstander van gelijkheid.

De sci-fi-film scoort alleen goed in Japan. Best ironisch, want juist daar zou je verwachten dat de grootste kritiek wordt geuit op de witte actrice die de rol vertolkt van Motoko Kusanagi.

Nieuwssite Quartz boog zich over de vraag hoe het komt dat de film – een ontzettende hit in de jaren 90 – zo finaal heeft mis kunnen schieten. De analyse is niet erg diepzinnig en voert het antwoord aan waarvan we allemaal voelen dat het de enige juiste is: de witte cast. De problemen ontstonden toen Johansson – met nota bene Scandinavische roots – werd gecast als een Japanse vrouw.

Dit terwijl er overduidelijk bezwaar kwam uit de hoek van Aziatisch-Amerikaanse media-activisten en fans van het oorspronkelijke beeldmateriaal.

Lege portemonnee

Uit het mini-onderzoekje van Quartz blijkt dat deze situatie niet uniek is: een film die alle winden mee lijkt te hebben maar door zijn foutief witte cast ergens achterin de figuurlijke videotheek belandt.

De laatste tien jaar zijn er zo’n 18 grote releases geweest met overduidelijke trekken van whitewashing. Uit analyse van Quartz blijkt dat van die 18 films, slechts 6 winstgevend waren.

Er zijn verschillende redenen waarom films met whitewashing-kenmerken niet scoren. De eerste, en meest hoopgevende, is dat kijkers het gewoon niet pikken. Op Japanners na, nemen maar weinig mensen ‘Ghost in the Shell’ serieus.

Deels is dat te wijten aan de rumoer op social media die losbarstte twee weken voor de film werd uitgegeven. Zo’n 35.000 posts op het internet circuleerden met het thema ‘whitewashing’. Het aantal reposts en reacties is nog groter: zo’n 680.000 stuks. Het gros van deze berichten was negatief van aard over het fenomeen, in tegenstelling tot verdediging ervan.

Voor je eigen beoordeling hebben we het oorspronkelijke beeldmateriaal eens naast de 2017-remake gezet. Vallen jou ook een paar dingen op?