Dit is waarom vrouwelijke popartiesten minder vaak de hitlijsten halen

Het valt je misschien niet op, maar afgelopen jaar stonden er heel weinig vrouwelijke solo-artiesten in de hitlijsten. In de weken van 3 tot 16 september stond er zelfs geen enkele nummer 1 singel van een vrouw in de lijsten, blijkt uit een analyse van Billboard. Maar hoe kan het dat 2017 opeens wordt gedomineerd door mannelijk stemgeluid?

Weinig vrouwelijk geluid

Vrouwen sierden slechts 14 procent van de top 10 hitlijsten dit jaar. Alleen Taylor Swift en hip hop artiest Cardi B. verschenen dit jaar in de hitlijsten. In het Verenigd Koninkrijk was Dua Lipa’s “New Rules” zelfs de eerste nummer 1 hit van een vrouw sinds Adele’s “Hello” in 2015.

Vrouwen waren niet altijd zo afwezig in de hitlijsten. Vooral in de jaren ’80 en ’90 waren vrouwelijke artiesten behoorlijk in trek. Met powerstemmen als die van Mariah Carey, Whitney Houston en Beyoncé is dit ook niet heel gek. In de jaren ’90 was maar liefst 40% van de nummer 1 hits afkomstig van een vrouwelijke solo-artiest. Als je 2017 vergelijkt met de glorie-jaren van vrouwelijke artiesten, valt het magere percentage van 14 procent wel erg op. Tijdschrift the FADER sprak met een aantal experts in de muziekindustrie om te achterhalen waar deze forse daling vandaan komt.

Pauze

Grote namen in de popindustrie als Adele, Rihanna en Beyoncé deden het dit jaar rustig aan. Ook Taylor Swift liet lang niet van zich horen omdat zij druk bezig was met haar nieuwe album, welke vorige maand uit kwam. Het is deze artiesten uiteraard gegund dat ze even een pauze nemen, maar het verklaart wel meteen waarom het dit jaar wat rustiger was in de top-10.

Katy Perry kwam dit jaar wel met een nieuw album genaamd Witness. Helaas lukte het ondanks Perry’s oprechte en emotionele YouTube-serie Witness World Wide toch niet om de hitlijsten te halen. Powervrouwen Demi Lovato, Lorde en Halsey kregen wel veel commerciële aandacht maar scoorden geen nummer 1 hits. Lovato’s hit “Sorry Not Sorry” haalde wel nummer 6 in de top 10, maar de rest bleef helaas uit.

Gebrek aan nieuwe artiesten

Succesvolle artiesten als Beyoncé nemen ondertussen even pauze, wat ruimte biedt voor nieuwe sterren om het podium te betreden. Dat zou je in ieder geval verwachten. Tot nu toe lijken nieuwe talenten echter niet op gebied van hitlijsten te scoren. Artiesten als Zara Larsson en SZA zijn wel groots op sociale media en worden vaak gestreamed, maar halen toch niet de top-10.

De manager van Dua Lipa, Ben Mawson, geeft aan dat het tegenwoordig veel lastiger is om succes te boeken als aanstormend talent. Door streaming diensten als Spotify en Apple Music moeten artiesten meteen een heel breed publiek kunnen bereiken, en dat maakt het moeilijker om succes te boeken. Harriet Gibsone van The Guardian vertelt dat dit ook te maken kan hebben met de onderlinge concurrentiestrijd tussen vrouwelijke solo-artiesten. Vrouwen lijken veel meer druk op elkaar te leggen als het gaat om uiterlijk en stemgeluid. Bij mannen komt dit in veel mindere mate voor, vertelt Mawson.

Huidskleur

Helaas, daar hebben we het weer. Ook de huidskleur van artiesten blijkt nog een rol te spelen. “Zwarte vrouwenstemmen worden automatisch gecategoriseerd als onderdeel van R&B, en worden hierdoor al snel als ouderwets of irrelevant bestempeld”, vertelt journaliste Mosi Reeves. Ook voor vrouwelijke rappers als Kamaiyah lijkt het maar moeilijk door te breken.

Muzieklabels weten vaak niet hoe ze een gekleurde artiest moeten verkopen, vertelt Reeves: “Demi Lovato krijgt lof voor het uitbreiden van haar eenzijdige pop stemgeluid, maar we verwachten van Kehlani dat ze meteen perfecte R&B muziek levert terwijl ze juist variaties binnen dit genre aanbrengt.” Het hebben van een donkere huidskleur speelt dus wel degelijk een rol in het muzikale succes van vrouwen, of dit nu bewust is of niet.

Streaming

Naast concurrentie tussen vrouwen en huidskleur, is er nog één ding waar alle artiesten ‘last’ van hebben. We kunnen er niet omheen, muziekstreaming speelt een kenmerkende rol in welke nummers de hitlijsten halen. De muzieklijsten die op basis van ons luistergedrag worden opgesteld door algoritmes, en de nummers die wij daardoor herhaaldelijk beluisteren, zijn direct terug te vinden in de hitlijsten.

Het lijkt erop dat de pop genre een stap terug neemt, en hip-hop de meest dominante genre is geworden. “Hip hop is in 2017 voor het eerst sinds 1991 de meest dominante muziekgenre”, vertelt data journalist Emily Blake. Volgens Blake groeien de muziekgenres die worden gedomineerd door mannelijke artiesten het snelst op dit moment.

Andere prioriteiten

Boven alles lijken de prioriteiten van artiesten verschoven te zijn. Het wordt voor artiesten steeds minder belangrijk om te scoren in de hitlijsten. Zij kunnen ook hun succes meten door naar Spotify luisteraars, YouTube abonnees en social media volgers te kijken. Hiernaast gaat muziek maken veel minder om het maken van hits, maar meer om het creëren van een ervaring. Dit liet Beyonce zien toen zij in 2013 haar visuele album Lemonade uitbracht, welke een groot geheel vormt waarbij elk nummer in de volgende overvloeit.

Maar komt het dan nooit meer goed met de vrouwelijke artiesten in de muziekindustrie? De hoop is zeker niet verloren. Vrouwen die de afgelopen tientallen jaren de hitlijsten sierden maken nu ruimte voor nieuw talent. Artiesten als Alessia Cara, Dua Lipa en Camilia Cabello lijken grote kansmakers voor de hitlijsten. Nu is het aan de muziekindustrie en aan ons als luisteraars om open te staan voor aanstormende vrouwelijke talenten. Wellicht komt het dan niet als een verrassing als een R&B of pop vrouw weer eens doorbreekt.