#Durftevragen: Waar komt Blue Monday eigenlijk vandaan?

Grote kans dat je hele Instagram feed en Facebook tijdlijn ermee vol staan: het is vandaag Blue Monday. Misschien vraag jij je net als ik af waarom vandaag eigenlijk zoveel ‘blauwer’ is dan elke andere maandag. Tijd om eens te ontrafelen waar het fenomeen vandaan komt.

Deprimaandag

Na de jaarwisseling zijn we allemaal klaar voor een nieuw jaar, met nieuwe kansen en nieuwe voornemens. Naarmate de eerste werkdagen passeren, de dagen kouder worden en de warme zomerzon nog ver voor ons ligt, beginnen deze goedbedoelde voornemens alweer langzaam weg te kruipen.

Volgens de Britse psycholoog Cliff Arnall hebben de koudere dagen en onvolbrachte voornemens tot gevolg dat mensen tegen het einde van de maand januari veel minder motivatie hebben. Arnall bedacht daarom in 2005 de zogenaamd meest deprimerende dag van het jaar. Om uit te rekenen welke dag dit is, ontwikkelde hij een formule.

Wetenschappelijke formule

Volgens de psycholoog zou deze formule berekenen op welke dag wij ons het meest depri voelen. Dat ziet er uit als volgt: [W + (D-d)] x T^{Q  /} M x N_a. 

De W staat voor het weer, de D voor de schulden en d voor het maandelijkse salaris. T staat voor het aantal dagen dat kerst achter ons ligt en Q voor hoe goed wij de goede voornemens volhouden. Dit wordt dan gedeeld door het motivatieniveau (M) en hoe groot de drang is om actie te ondernemen (Na).

De formule roept meteen al een aantal vragen op. Hoe bereken je bijvoorbeeld wat je motivatieniveau is? En ‘het gevoel om actie te ondernemen’ en ‘het volhouden van goede voornemens’ zijn ook lastig te meten en subjectief. Niet geheel verrassend werd de formule van Arnall dan ook vrij snel verworpen door andere psychologen en wetenschappers. Volgens hoogleraar klinische psychologie Marcus Huibers is er ook nog helemaal niet veel bekend over depressies. Hiernaast zijn de ontstaansfactoren heel verschillend. “Het is dus helemaal niet mogelijk om aan de hand van een paar factoren zo’n dag aan te wijzen”, vertelt hij aan het NRC.

Gesponsord

Uiteindelijk blijkt de formule van Arnall ook niet zomaar ongefundeerd. Het maakte namelijk onderdeel uit van een PR-stunt voor een reisbureau genaamd Sky Travel. Zo vertelt de woordvoerder van PR-bureau Porter Novelli, Alex Kennedy, aan snopes.com. Het lijkt er namelijk op dat mensen eerder geneigd zijn een vliegticket naar een tropisch paradijs te kopen als zij zelf helemaal in de put zitten.

Het onderzoek dat Arnall koppelde aan zijn formule vertoonde dus niet zomaar gaten. Het werd opgezet door reisbureau Sky Travel, en vervolgens gepromoot door Porter Novelli. Zij verkochten het verhaal achter de formule aan wetenschappers zodat zij hun namen eraan konden koppelen. Dit blijkt in 2006 als steeds meer wetenschappers naar voren treden met het verhaal dat ze geld aangeboden krijgen voor een PR-stunt.

Het was dus allemaal één grote commerciële stunt, net zoals de Santa Claus van Coca Cola. Hoewel sinds 2006 bekend is dat Blue Monday eigenlijk nergens op slaat en niet wetenschappelijk onderbouwd is, halen toch nog veel mediabureaus het fenomeen aan. Blue Monday is, zoals veel stunts dat doen, een eigen leven gaan leiden. Nog steeds gebruiken veel bedrijven deze donkere dagen na de kerst als promotie voor hun producten of diensten. Toegegeven, een enkeltje naar Hawaï klinkt nu wel erg aantrekkelijk. Zeker tijdens een koude en natte dag als vandaag.

Foto: Shutterstock.com