Deze zzp’er schreef een boek over de type zzp’ers die je sowieso kent of bent

Nederland telt 1 miljoen zzp’ers. En dat aantal is groeiende. Hoe meer zzp’ers ons landje bevolken, des te groter de klachtenregen. Over regeltjes en gedoe, over onderbetaling en onzekerheid, schrijft freelance journalist Alex van der Hulst (39). In zijn nieuwe boek Uurtje Factuurtje spreekt hij met en schrijft hij over al die mensen én de zzp-optimisten. Want, laten we ook de mooie kanten ervan niet vergeten, zegt Alex.

De latte-slempende hipster in een willekeurig café. De creatieve chaoot die elk kwartaal weer spijt heeft dat zijn administratie niet op orde is. De zzp’er die altijd maar tweet, Facebookt en Instagramt en waarvan iedereen zich afvraagt: waar verdient hij zijn geld mee?! Het is slechts een greep uit de typetjes die Alex opdook tijdens zijn research voor het voor zzp’ers. Of werknemers die zich verneukelen om dat soort mensen, aldus de boekomschrijving.

De chaotische zzp-er

Van der Hulst ziet in veel zzp’ers wel iets terug van zichzelf. Op de ‘ontslagen vijftiger’ na. “Ik doe bijvoorbeeld veel om vrije tijd te hebben, ben veel afgeleid door sociale media en vervloek mezelf tijdens de periodieke btw-aangifte. Dan denk ik: had ik alles maar bewaard en geordend. En oja, de caffeïne zzp-er. Dat ben ik ten voeten uit: dan bedenk ik dingen met teveel koffie achter mijn kiezen, om de plannen- in meer nuchtere toestand – vervolgens niet afmaken. Daarnaast ben ik een zzp’er met kinderen.”

De grootste reden voor Van der Hulst – soms werkzaam op een redactie, dan weer aan een vrij bureau in een bedrijf – om een boek te schrijven over zijn soortgenoten, is dat er altijd zo hoogdravend over zzp’ers wordt geschreven. En met veel gezeur. “Dan is er weer een nieuwe wet, de onzekerheid en de rampzalige verzekeringen. Ik vond: het kan ook weleens wat luchtiger. Ik wilde iets amusanter aanbieden en laten zien hoe leuk zzp-en is – voor een groot deel.”

Kantoorperikelen

Zelf vindt de freelance journalist en schrijver het leuk genoeg om al 12 jaar vol te houden. De grootste voordelen: het zelf bepalen wat je doet, de afwisseling en vrije tijd hebben op rare momenten. De kantoor-eske verplichtingen zoals cursusdagen, workshops en bedrijfsuitjes mist hij als kiespijn. “Als ik van andere mensen hoor dat ze dit hebben, ben ik heel blij het niet te hoeven meemaken. Ik vond die dingen altijd vreselijk. Tuurlijk mis ik weleens het werken in een team. Anderzijds kan je dat zelf opzoeken. Ook als zelfstandige kan je in een team werken. Desgewenst wél naar die bedrijfsborrel gaan maar de vervelende jaarvergadering aan je voorbijlaten gaan. Ik pleit erg voor de lusten en niet de lasten.”

Uurtje factuurtje is geen boek dat het zzp’en verheerlijkt. Het mag met een kleine korrel zout worden gelezen. En heus, er is ook ruimte voor de nadelen die ook kleven aan het freelancebestaan. Voor de auteur is dat niet anders dan voor de meeste zzp’ers die hij kent: het gebrek aan een vast inkomen, geen vakantiegeld, een zelf te regelen pensioen en verzekering. “Het zijn stuk voor stuk nadelen. Maar ik klaag er niet over.”

Eigengereid

De grootste les die deze zzp’er op deed: elke zzp’er is eigengereid en toch heel uniek. Alex: “Ze weten misschien wel dat ze een vaste baan willen maar weten ook dat het al gauw mis gaat als ze eraan vastzitten. Wat ik veel hoor als klacht over loondienst: ‘Dan doe ik het werk en dan gaat iemand anders met de eer strijken.’ Misschien is de keuze voor het zzp-schap ook wel een beetje ego-ding. Je wilt erkenning voor je werk. Ook is er het type ‘hyper-perfectionistisch’: zo perfectionistisch dat ze liever alles zelf doen.”

De zzp’er bestaat niet, weet Van der Hulst. De grootste tip: ga niet op zoek naar dé manier om te werken. “Sommige mensen die ik sprak – it’ers – werkten stipt vijf dagen in de week van 9 tot 5. De ander werkte altijd – ook in de avonden en weekenden, maar dan met een lagere werkdruk. Doordat ik al die verschillende verhalen heb gehoord dacht ik wel: zoek vooral je eigen weg en wat het beste voelt. De perfecte manier van werken, die is er toch niet.”