Staat het lezen van Harry Potter gelijk aan een haat jegens Trump?

Vergelijkingen tussen slechteriken in series, films en boeken met echte bad guys, is geen nieuwigheid. Maar het zorgt er niet vaak voor dat de maker van een personage zich erover uitspreekt. J.K. Rowling deed dit in december na meerdere opmerkingen dat de Republikeinse presidentskandidaat Donald Trump lijkt op Lord Voldemort uit de Harry Potter boeken:

How horrible. Voldemort was nowhere near as bad. https://t.co/hFO0XmOpPH

— J.K. Rowling (@jk_rowling) December 8, 2015

Een krachtig, en hyperbolisch statement (Voldemort was een massamoordenaar, Trump niet).
Maar een nieuwe onderzoek onder de naam ‘Harry Potter and the Deathly Donald?’ in PS: Political Science and Politics vertelt hoe geleerde lessen uit fictie de politieke voorkeur van mensen bepaalt.

Onderzoeker Diana Mutz vond dat Harry Potter boekenlezers meer geneigd waren geen sympathie te hebben voor Trump. Dit was zelfs nadat Mutz aanpassingen had gemaakt in variabelen zoals leeftijd, onderwijs, sekse, partijidentificatie en ideologie.

Mutz acht het waarschijnlijk dat de lessen uit de verhalen – het omarmen van tolerantie en inclusiviteit, het verwerpen van psychologisch geweld – de correlatie tussen het lezen van de tovenaarsjongen en het minachten van Trump.

Goed vs Slecht

Het komt erop neer dat mensen die bekend zijn met het het goed-vs-slecht scenario aspecten uit het boek herkenningen waaruit blijkt dat Trump ‘slecht’ zou zijn.

Mutz heeft het over hoe in Rowlings verhalen, de protagonisten continu outsiders verdedigen. “De strijd tussen goed en slecht gaat over de oorsprong van groepsvorming en wordt in de films en boeken gepersonifieerd als Harry Potter en zijn vrienden (goed) en Voldemort (slecht).

Mutz legt verbanden tussen de statements van Trump over het verbannen van moslims tot het bouwen van een muur aan de grens met Mexico tot racistische uitlatingen.

Jonge lezers

Er altijd grenzen aan de bruikbaarheid van het vergelijken van echte mensen ten opzichte van fictieve karakters, zegt ook Mutz. En tot dusver is er slechts één ander empirisch onderzoek gedaan naar de politieke impact van het lezen van Harry Potter.

Het is desondanks veilig te stellen dat de bestellers waarden bevat die lezers beïnvloeden in de manier waarop ze naar de wereld kijken – zeker jonge fans.

Lezers leerden hierin dat het goed was om slachtoffers van discriminatie te beschermen, zelfs als dat betekende dat ze zelf werden buitengesloten.