Saudi-Arabische vrouwen vechten tegen het voogdijsysteem van mannen

Voor weinig andere vrouwen in de wereld is de leefsituatie zo zorgwekkend als voor Saudi-Arabische vrouwen. Mannen en vrouwen leven strikt gescheiden in de golfstaat en mannen hebben de volledige controle over vrouwen – van geboorte tot dood.

Bij belangrijke beslissingen moet de man worden geraadpleegd of anders een broer of vader. Steeds meer vrouwen verheffen hun stem op sociale media of gaan tijdelijk naar het buitenland met behulp van een beurs. Ze verleggen hun grenzen en spreken zich uit, nu met een grote protestactie op Twitter.

Slaven

Om de strenge wetten tegen vrouwen te beëindigen, lanceerden Saudische vrouwen in samenwerking met Human Rights Watch een digitale campagne. Het moet een einde maken aan het drukkende voogdijsysteem dat van vrouwen slaven maakt. Ze eisen zeggenschap over zaken als werk, grond eigendom en de vrijheid om te reizen.

Onder de hashtag #TogetherToEndMaleGuardianship betuigen duizenden mensen wereldwijd hun steun voor deze campagne. In de bijbehorende filmpjes van de campagne is een reusachtige hand te zien waaronder een gesluierde vrouw vandaan komt.

Elk filmpje vertoont een van de gruwelijkheden en bizarre situaties waarin vrouwen verkeren. De kern: vrouwen kunnen letterlijk geen stap zetten zonder de toestemming van een broer, een vader of een zoon.

Dubbelzinnig

De volledige controle van vrouwen is volgens de mensenrechtenorganisatie het resultaat van de ‘meest restrictieve interpretatie van een dubbelzinnige vers uit de Koran’. Het gaat om een interpretatie die nu door duizenden Saudische vrouwen, inclusief professors en Islamitische feministen, in twijfel wordt getrokken.  Een voormalig hoofd van de religieuze politie zei al in 2013 dat het verbod op autorijden door vrouwen niet is vereist door de Islamitische wet.

De hashtag krijgt ook kritiek, voornamelijk van ultra-conservatieve Saudische mannen die de beweging een onderdeel noemen van de ‘liberale agenda’ en een stap richting een corrupte Saudische maatschappij.

Hoopvol

Dat meedoen aan het protest door Saudi-Arabische vrouwen niet risicoloos is, blijkt onder meer uit een interview met Elsevier.nl. Een van de protesterende vrouwen laat anoniem weten dat mannelijke steun voor de campagne ontbreekt. ‘Mijn vader vindt het juist wel prima dat hij zoveel te zeggen heeft over mijn dagelijkse activiteiten.’ Daarom wordt het grootste deel van de acties online gevoerd, onder anonieme accounts.

Toch is er hoop voor Saudi-Arabische vrouwen en hun eisen: volgens Vocativ is er in een maand tijd minstens 170.000 keer over TogetherToEndMaleGuardianship getweet in zowel het Arabisch als Engels.