Intimidatie, seksisme en loonkloven: 4 vrouwen over de Nederlandse tech-industrie

De afgelopen jaren kwam de tech-branche regelmatig in het nieuws, lang niet altijd om positieve redenen. Vrouwen binnen deze sector zouden het slachtoffer zijn van seksuele intimidatie, seksisme en loonkloven. Maar is het allemaal wel zo erg, of zijn dit uitzonderingen? Ik vroeg het vier vrouwen die in de tech-industrie werken.

2017 was voor de techsector een bewogen jaar. Uber kwam in het nieuws, nadat het onderwerp werd van de ene rechtszaak na de ander. Susan Fowler, een voormalig werknemer van het bedrijf, beschuldigde de taxidienst in een blogbericht van seksuele intimidatie en seksisme.

Een manager zou geprobeerd hebben haar in bed te krijgen, waarna Fowler hierover zou hebben geklaagd. Maar met haar bezwaren over de man werd niets gedaan. Reden? Hij was ‘een goede werknemer’. Uiteindelijk besloot ze te vertrekken en deed ze haar verhaal in het blogbericht.

238 klachten

En Uber is niet de enige met dit soort klachten. Zo overwegen zestig vrouwen Google aan te klagen wegens seksisme en loonkloven. Bij Microsoft werden in zes jaar tijd 238 klachten ingediend om discriminatie en seksuele intimidatie.

Zijn dit uitzonderingen of is dit ‘normaal’ binnen de tech? Vier vrouwen vertellen mij over hun eigen ervaringen binnen de techsector.

Het begin

“Toen ik begon binnen de techsector had ik nu niet echt het idee dat het voor mij moeilijker was om binnen te komen dan voor een man”, vertelt Ans de Nijs. Ans is inmiddels een jaar werkzaam als front-end developer en werkte daarvoor twee jaar als business engineer. “Bedrijven willen juist graag vrouwen in dienst nemen.”

Wel merkte ze dat mannen er niet altijd even blij mee waren dat Ans als vrouw zijnde het team in kwam. “De mannen vonden het niet fijn, zij zijn toch net wat groffer. Ik was de eerste vrouw in het team, waarop zij dachten: ‘Nu moeten we ons aanpassen.’ Daarbij ging het bijvoorbeeld om grof taalgebruik en seksistische grappen. Dat vindt niet iedere vrouw fijn.”

Mannencultuur

Is tech een mannencultuur? Dat hangt van het bedrijf af, stelt Ans. Bovendien ziet ze steeds meer vrouwen de tech-industrie in komen. “Dan wordt de mannencultuur ook minder. Maar je moet als vrouw wel een wat dikkere huid hebben om in deze branche te werken.”

Ook Vanessa Ho – nu vijf jaar werkzaam binnen de tech – zegt dat het per bedrijf verschilt. “Het ligt aan welke cultuur het bedrijf wil promoten. Waar ze zich op willen richten.”

Volgens Anne Klapwijk, vijf jaar werkzaam als front-end developer, is er echter wel een duidelijk verschil te merken als er een vrouw in het team werkt. “Als er een vrouw aanwezig is, gaan mannen daar rekening mee houden. Ze letten bijvoorbeeld op de grapjes die ze maken. Dat zeggen ze niet letterlijk op dat moment, maar ik hoor het soms achteraf wel.”

Stoerdoenerij

Hester van Sloten, nu zes maanden werkzaam als front-end developer en UX-designer, valt het vooral op dat er weinig vrouwen zijn in deze industrie. Dat merkt ze met name als ze zoekt naar een oplossing voor een probleem op het internet, iets wat programmeurs vaak doen. “Als je iets opzoekt, zie je toch dat mannen de meeste vragen stellen en beantwoorden.” Maar echt last heeft ze er niet van.

Ze ziet juist een toename van vrouwen binnen de industrie. “Dat zijn vaak feministen, en ik heb het idee dat het een beetje stoerdoenerij is. Het wordt heel erg benadrukt dat je een vrouw bent.”

Als voorbeeld noemt ze een oud-klasgenoot. “Zij begon te werken als stewardess, maar koos bewust de tech in te gaan. Want dat was stoer. Maar ze was wel de laatste van de cursus die een baan kreeg.”

Seksisme

Een mannencultuur is één ding, maar seksisme heel iets anders. De vier dames die ik sprak, zeggen hier echter weinig tot geen ervaring mee te hebben. “Er worden soms wat slechte kantoorgrappen gemaakt”, zegt Ans.

Toch is er wel een duidelijk onderscheid bemerkt Hester: “Ik doe op kantoor veel huishoudelijke taken, bijvoorbeeld opruimen of nadenken over de lunch. Dat wordt niet van me verwacht, maar ik ben wel de enige die het doet binnen dit bedrijf.” Toch heeft ze weinig te klagen, zegt ze. “Ik voel me hier thuis. Ik werk graag met mannen. Die zijn direct, to the point. Er is veel minder drama.”

Vanessa geeft echter wel een waarschuwing mee. “Wat er in die verhalen (over seksisme en seksuele intimidatie, red.) verteld wordt, kan wel gebeuren. Het meest belangrijke is dat je oplet en dat als je het ziet gebeuren, je het probeert te stoppen.”

Keihard seksisme heeft ze zelf weinig meegemaakt. “Soms worden er kleine opmerkingen gemaakt, bijvoorbeeld: ‘O, je bent een vrouw. Op zich is dat niet aanstootgevend, maar het hoeft eigenlijk niet gezegd te worden.”

Loonkloof of slecht onderhandeld?

Toch is er wel een duidelijk verschil met mannen: het salaris. “Vrouwen zijn wat sneller tevreden denk ik”, stelt Ans. “Je let tijdens het onderhandelen over je arbeidsvoorwaarden ook op andere dingen dan alleen op je salaris. Daardoor valt je salaris misschien lager uit dan bij een man, die daar meer op hamert.”

Vanessa is het daar mee eens. “Mannen nemen meer initiatief over hun eisen over het salaris. Vrouwen doen dat veel minder. Daarom probeer ik er zelf ook aan te werken. De mensen in Nederland zijn erg direct en dat probeer ik mee te nemen in mijn onderhandelingen.”

“Ik heb persoonlijk geen last van een loonkloof, maar ik heb wel het idee dat vrouwen minder verdienen”, stelt ook Anne. Ook zij denkt dat het onderhandelen daar wat mee te maken kan hebben. “Mannen nemen toch eerder initiatief.”

Buitenland

Deze vier vrouwen merken in de praktijk dus weinig van alle negatieve verhalen die rondzingen. Maar is het dan allemaal niet waar of overdreven? Dat zeker niet. Bij Uber werden inderdaad aanwijzingen gevonden van seksisme en seksuele intimidatie. En dat is ook bij andere bedrijven het geval. Maar mogelijk zijn dit uitzonderingen. Daarnaast is de Nederlandse cultuur ook anders dan die in andere landen, bijvoorbeeld in Amerika.

Dat weet Hester bijvoorbeeld door haar eigen ervaring. “Wij werken ook wel samen met ontwikkelaars in Bangladesh, en dan hebben we alleen contact via Slack (chat-programma, red.). Ik merk dat ik vaker door hen in twijfel wordt getrokken dan mannen.”

“Als ik een vraag stel over iets wat kapot lijkt te zijn, moet ik me eerst verdedigen met screenshots. De mannen uit mijn team hoeven dat niet. Maar ik denk dat dat door de cultuur daar komt.”

Nederland is best oké

Al met al lijken we dus te kunnen zeggen dat de techcultuur in Nederland best oké is voor vrouwen. Ook hier zullen we uitzonderingen hebben waarbij mannen (of vrouwen) de fout in gaan, maar uit de ervaringen van Ans, Hester, Anne en Vanessa lijkt het over het algemeen best goed te gaan, kleine verbeterpunten nagelaten.